ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΥ ΣΕ ΙΕΡΕΣ ΜΟΝΕΣ

 

 

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΒΑΡΝΑΚΟΒΑΣ

 Η Ιερά Μονή Παναγίας Βαρνάκοβας, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, είναι ένα από τα ιστορικότερα Μοναστήρια της Ελλάδας. Ιδρύθηκε κατά τη μεσοβυζαντινή περίοδο, το έτος 1077, από τον  Όσιο Αρσένιο τον Βαρνακοβίτη και γρήγορα ανεδείχθη σε θρησκευτικό κέντρο μεγάλης ακτινοβολίας, θέση που διατηρεί μέχρι και σήμερα, αποκαλούμενη ως "η Αγία Λαύρα της Ρούμελης". Το χαρακτηριστικό της όνομα, Βαρνάκοβα ή Βερνίκοβα (ή Βερνίκωβα), είναι πιθανόν σλαβικής (σερβικής ή ρωσικής) προέλευσης. Αποτελεί την πέμπτη ,κατά σειρά αρχαιότητας, Μονή της χώρας. 

 Η Μονή βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο του νομού Φωκίδας, στο Δήμο Ευπαλίου,… περίπου χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του χωριού μας. Είναι κτισμένη πάνω σε έναν λόφο στις παρυφές των Βαρδουσίων Ορέων και σε υψόμετρο 750 περίπου μέτρων, ανάμεσα σε πυκνό δάσος από δρυς και αγριοκαστανιές, με πλουσιότατη θέα προς τη Δωρίδα, την ορεινή Ναυπακτία, το όρος Γκιώνα και τον ποταμό Μόρνο.

Ανάμεσα στα αξιοθέατα μεγάλου αρχαιολογικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος της Βαρνάκοβας, δεσπόζει η εικόνα της Παναγίας, η οποία χρονολογείται από κτίσεως του ναού. Η εικόνα φέρει εμφανές ράγισμα κατά μήκος του προσώπου της Θεοτόκου, το οποίο σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες δημιουργήθηκε από τοπικό σεισμό που συνέβη στις 15 Αυγούστου 1940, την ώρα του τορπιλισμού του ευδρόμου Έλλη στην Τήνο.

  

ΙΣΤΟΡΙΑ: Όπως αναφέρει η κτητορική επιγραφή, η Μονή ιδρύθηκε το 1077, επί αυτοκράτορος Μιχαήλ Ζ' Δούκα (ή Παραπινάκη) (1071-1078) και Οικουμενικού Πατριάρχου Κοσμά Α' Ιεροσολυμίτου  (1075-1081). Ιδρυτής της ήταν ο Όσιος Αρσένιος ο Βαρνακοβίτης , μοναχός καταγόμενος από την Καρυά Δωρίδας. Επί αυτοκράτορος Αλεξίου Α' Κομνηνού (1081-1118) και Οικουμενικού Πατριάρχου Νικολάου Γ' Κυρδινιάτη (ή Γραμματικού) (1084-1111), ολοκληρώνεται η κατασκευή του μοναστικού συγκροτήματος, ενώ ιδρύεται δεύτερος και μεγαλοπρεπέστερος ναός το 1148. Εν τω μεταξύ η Μονή κατέχει αρκετά μετόχια στην γύρω περιοχή, με μερικά από αυτά να προέρχονται από αφιερώσεις των Κομνηνών, γεγονός που μαρτυρεί την ακτινοβολία της εκείνη την περίοδο. 

Στις αρχές του 13ου αιώνα, όπως αναφέρεται στο κτητορικό της Μονής για το έτος 1212, ζούσαν στη Βαρνάκοβα 96 ιερομόναχοι και διάκονοι, ενώ η περιουσία του Μοναστηριού ήταν μεγάλη, ανάλογη του κύρους του. Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης  από τους Σταυροφόρους, το 1204, το Μοναστήρι τέθηκε υπό το Δεσποτάτο της Ηπείρου (1204-1359) και παρέμεινε εντεταγμένο σε αυτό για όσο το Δεσποτάτο υπήρχε (δηλαδή ως το 1359, οπότε και ενσωματώθηκε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία). Οι Κομνηνοί, άρχοντες του Δεσποτάτου, αγάπησαν τόσο πολύ την Παναγία τη Βαρνάκοβα, ώστε μερικοί εξ αυτών επέλεξαν το Καθολικό της Μονής ως τόπο ενταφιασμού τους. Μάλιστα, τουλάχιστον δύο από αυτούς έγιναν μοναχοί:ο Αλέξιος, με το όνομα Ακάκιος, ο κάποτε ηγούμενος, και ο πατέρας του Εμμανουήλ, με το όνομα Ματθαίος.

Το 1919, ο αρχαιολόγος Αναστάσιος Ορλάνδος   ανακάλυψε τους τάφους τους κάτω από το δάπεδο του εσωνάρθηκα, ενώ σώζονται μέχρι σήμερα στη Μονή οι επιτύμβιες πλάκες. Ανάλογη με τους Κομνηνούς εύνοια προς το Μοναστήρι λέγεται πως επέδειξαν και οι τελευταίοι αυτοκράτορες του Βυζαντίου, οι Παλαιολόγοι. Μετά το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, προς τα τέλη του 15ου αιώνα, η παράδοση θέλει τη Μονή να πυρπολείται μερικώς και κατόπιν να γνωρίζει παρακμή.

Η Βαρνάκοβα, πάντως, επανέρχεται στην Ιστορία λίγα χρόνια αργότερα, το 1520, όταν ηγούμενός της αναλαμβάνει ο Όσιος Δαυίδ (1520-1532). Η Μονή γνωρίζει τότε σημαντική ακμή, ενώ εκεί λειτουργεί, από τις αρχές του 16ου αιώνα  (πριν από το 1550) και ως το 1900, περίφημο Κρυφό Σχολειό  σε επίπεδο Σχολαρχείου. Ακολουθεί έπειτα δύσκολη περίοδος, καθώς οι Τούρκοι κλέβουν την περιουσία του Μοναστηριού, το οποίο μετά λεηλατείται στα πλαίσια διενέξεων Τούρκων και Βένετων (1687-1699).

Σε μία περίοδο διαδοχικών εχθροπραξιών, η Βαρνάκοβα κατορθώνει να συντηρείται χάρη αφ' ενός στη χρήση διπλωματίας του τότε ηγουμένου Ιακώβου, αφ' ετέρου στις καλές σχέσεις της με τους Βένετους, οι οποίοι κατείχαν ακόμη τη Ναύπακτο, κοντά στην οποία ανήκαν τα περισσότερα κτήματά της. Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, η Μονή διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο ως εθνικό και πατριωτικό κέντρο.

Υπήρξε κρησφύγετο-ορμητήριο πολλών Κλεφτών   και Αρματωλών της γύρω περιοχής (όπως οι Δήμος Σκάλτσας ή Σκαλτσοδήμος, Κωνσταντάρας ή Ζαχαριάς, Καλύβας), ενώ δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που ενεπλάκη σε ένοπλη αντιπαράθεση με τους Τούρκους, λόγω της φιλοξενίας κυνηγημένων Ελλήνων οπλαρχηγών. Κατά το έκτο έτος της επανάστασης (1826 ), λίγες εβδομάδες μετά την Άλωση του Μεσολογγίου, δύναμη 4.000 Τούρκων του Κιουταχή, προελαύνοντας προς τα ανατολικά, πολιορκεί την Βαρνάκοβα. Ηγούμενος είναι τότε ο Κοσμάς Θεοχάρης.

Μαζί με τους μοναχούς, μέσα στο μοναστήρι βρίσκονται αρκετοί οπλαρχηγοί της περιοχής και όχι μόνο (π.χ. Κίτσος Τζαβέλας). Η πολιορκία κρατάει ημέρες, ωστόσο οι Τούρκοι αδυνατούν να καταλάβουν το μοναστήρι. Ύστερα από επανειλημμένες προσπάθειες εκπόρθησης των οχυρώσεών του χωρίς επιτυχία, αποφασίζουν μυστικά να σκάψουν υπόγεια, κάτω από τη Μονή, με σκοπό να την ανατινάξουν.

Το μυστικό τους προδίδεται στους μοναχούς από έναν Αλβανό και στις 26 Μαΐου  αποφασίζεται έξοδος, η οποία και πραγματοποιείται, με απώλεια δύο μοναχών και ενός λαϊκού. Η Βαρνάκοβα, έπειτα, ανατινάζεται από τους Τούρκους, για να ξαναχτιστεί μετά από πέντε χρόνια, το 1831, με (μάλλον προσωπική) επιχορήγηση 1.800 φοινίκων από τον Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος θεωρείται και δεύτερος κτήτωρ της Μονής.

Με τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους, λειτουργεί ξανά, χωρίς να έχει την ίδια περιουσία, ούτε την ίδια έκταση, όπως άλλοτε. Το 1984 η Μονή θα ερημωθεί, αλλά από το 1992 και έπειτα επαναλειτουργεί από γυναίκες μοναχές, με επικεφαλής την ηγουμένη Θεοδοσία Ανδρικοπούλου. Από την κτίση της μέχρι και σήμερα, η Παναγία Βαρνάκοβα πιστεύεται πως έχει στο ενεργητικό της πλήθος θαυμάτων, μερικά εκ των οποίων καταγράφονται σε βιβλία που έχει εκδόσει η ίδια η Μονή.

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ. Ο σημερινός ναός είναι τρίκλιτος βασιλική με τρούλο, αμφικλινής, κεραμοσκεπής, κτισμένος δια λαξευτών λίθων, ενώ εξωτερικά, στα δεξιά της εισόδου του, υπάρχει δίλοβο κωδωνοστάσιο. Ο νάρθηκας και ο κυρίως ναός διαιρούνται σε τρία κλίτη από δύο σειρές κιόνων, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν οι κίονες του εξωνάρθηκα ως μοναδικοί σωζόμενοι από τον παλαιό ναό.

Το δάπεδο αποτελείται στο μεγαλύτερο μέρος του από θαυμάσια μαρμαροθετήματα του 11ου αιώνα, τα οποία είναι και το μοναδικό στοιχείο διακόσμησης που διασώζεται, καθώς οι τοιχογραφίες και το ξυλόγλυπτο τέμπλο χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα και συγκεκριμένα από την περίοδο 1831-1838, κατά την οποία ανοικοδομήθηκε εκ βάθρων ο ναός. To Οδοιπορικό μας συνεχίζεται........

 

 

5/8/2014 - ΤΟ ΞΑΦΝΙΚΟ ΛΟΥΚΕΤΟ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΥ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ LABIRINT ΕΡΧΕΤΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΤΕΘΕΙ ΣΤΟ ΕΜΠΑΡΓΚΟ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

 

«Τοξική» αντί «πολλά υποσχόμενη» τείνει να γίνει η ρωσική αγορά για τη χώρα μας, με τον τουρισμό και τον αγροτικό τομέα να καταγράφονται ως τα πρώτα «θύματα». Η ανακοίνωση πτώχευσης του Labirint, πέμπτου μεγαλύτερου ρωσικού tour operator, είναι το τρίτο «κανόνι» σε διάστημα μόλις ενός μήνα, ενώ ήδη οι κρατήσεις από Ρωσία και πολύ περισσότερο από Ουκρανία εμφανίζονται σημαντικά μειωμένες.

Παρά τις προβλέψεις στο τέλος του 2013 που έκαναν λόγο για 1.500.000 Ρώσους τουρίστες, αλλά και αργότερα που οι εκτιμήσεις έδειχναν τα ίδια επίπεδα με το 2013, τελικά σύμφωνα με τις τελευταίες μετρήσεις του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων ο αριθμός των Ρώσων τουριστών που θα επισκεφτούν τη χώρα μας θα φτάσει περίπου το 1.100.000. Σύμφωνα με τον Ανδρέα Ανδρεάδη, πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, η συνολική ζημιά για τον ελληνικό τουρισμό από τις εξελίξεις στην Ουκρανία και τη Ρωσία εκτιμώνται σε περίπου 300.000.000 ευρώ.

Την ίδια ώρα, πολλοί φοβούνται ότι φρούτα, γούνες, ψάρια, αλλά και ακίνητα και… ψωμί θα δεχθούν ισχυρό πλήγμα, αν η κρίση στις ευρωρωσικές σχέσεις επιδεινωθεί. Οι απειλές της Ρωσίας για άμεση επιβολή περιορισμών στην εισαγωγή ελληνικών φρούτων ήδη έχει σημάνει κόκκινο συναγερμό στους παραγωγούς της Δυτικής και της Κεντρικής Μακεδονίας (Ημαθία, Πέλλα, Πιερία, Κοζάνη), της Θεσσαλίας (Λάρισα, Μαγνησία) και της Πελοποννήσου όπου και επικεντρώνεται η παραγωγή φρούτων στη χώρα μας.

Ο κίνδυνος να χαθούν περίπου 225.000.000 - 235.000.000 ευρώ, που αντιστοιχούν στις ετήσιες εξαγωγές νωπών και μεταποιημένων φρούτων καθώς και λαχανικών στη ρώσικη αγορά θα σημάνει ακόμη και ολική καταστροφή σε ορισμένους περιπτώσεις, όπως π.χ. στις φράουλες, καθώς μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να σταματήσει επί της ουσίας την παραγωγή. Η Ρωσία και η Ουκρανία απορροφούν το 18% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών οπωροκηπευτικών, το 50% των εξαγωγών φράουλας, το 35% των ακτινιδίων και σχεδόν το 25% των εξαγωγών ροδάκινου (νωπό και κομπόστα).

Το χειρότερο είναι ότι το εμπάργκο επιβάλλεται τη στιγμή που οι επιδόσεις στις εξαγωγές σε ροδάκινα, νεκταρίνια, βερίκοκα, κεράσια και φράουλες βαίνουν αυξανόμενες, με τις εκτιμήσεις παραγόντων του κλάδου να κάνουν λόγο για άνοδο της τάξεως του 10% σε όγκο στο εξάμηνο. Επιπλέον, κίνδυνος υπάρχει και για το ελληνικό ψάρι (τσιπούρα, λαβράκι, φαγκρί κ.ά.), το οποίο έκανε «έφοδο» στη ρωσική αγορά εδώ και λίγο καιρό με εντυπωσιακές επιδόσεις. Στην επικίνδυνη ζώνη βρίσκονται και οι εξαγωγές προϊόντων γούνας, που αντιστοιχούν στο 23% των συνολικών εξαγωγών της Ελλάδας προς τη Ρωσία, ήτοι περισσότερων των 110.000.000 ευρώ ετησίως, οι οποίες και συντηρούν ουσιαστικά έναν ολόκληρο κλάδο παραγωγής.

Παράλληλα, πιθανός περιορισμός εξαγωγών από τη Ρωσία, ειδικά δημητριακών και πρώτων υλών, θα οδηγούσε σε αύξηση του κόστους παραγωγής τροφίμων στην Ελλάδα, καθιστώντας τα λιγότερο ανταγωνιστικά διεθνώς, αλλά και ακριβότερα για τους Έλληνες καταναλωτές. Τέλος, οι υποψήφιοι αγοραστές ακινήτων από τη Ρωσία που, μεταξύ άλλων, θα αγόραζαν τη Χαλκιδική (!) έχουν μειωθεί στο ήμισυ φέτος, ενώ μετρημένες στα δάχτυλα είναι οι αγορές κατοικιών που έχουν πραγματοποιηθεί σε Κρήτη και Ρόδο.

Συναγερμός από  Ολγα Κεφαλογιάννη. Μόνο στα ξενοδοχεία Ρόδου και Κω οι οφειλές του πτωχευμένου ρώσικου πρακτορείου Labirint προσεγγίζουν τα 3.000.000 ευρώ.  Κύριο μέλημα αυτή τη στιγμή, όπως τονίζουν με έμφαση οι φορείς του τουρισμού, είναι να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη μεταχείριση των Ρώσων τουριστών, προκειμένου να μην ενσκήψουν προβλήματα που μπορεί να πλήξουν την εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό.

Στο ίδιο μήκος κύματος και το υπουργείο Τουρισμού, που σε ανακοίνωσή του αναφέρει ότι καταβάλλεται κάθε προσπάθεια για την ταχύτερη δυνατή ομαλοποίηση των συνεπειών του συγκεκριμένου περιστατικού. Μάλιστα, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων με ανακοίνωσή του προτρέπει τα ελληνικά τουριστικά καταλύματα, τα οποία συνεργάζονται με το συγκεκριμένο γραφείο ή με τους τοπικούς αντιπροσώπους του στην Ελλάδα, να συνεχίσουν να φροντίζουν για την απρόσκοπτη φιλοξενία των Ρώσων επισκεπτών, οι οποίοι βρίσκονται ήδη σε αυτά.

Κραδασμοί στη Χαλκιδική από το «κανόνι». Ανησυχία προκαλεί στους κόλπους των ξενοδόχων της Χαλκιδικής η πτώχευση του ρωσικού τουριστικού πρακτορείου Labirint, που αποτελεί ένα ακόμα «αγκάθι» για τη ρωσική τουριστική δεξαμενή τη φετινή σεζόν. Σύμφωνα με την Ενωση Ξενοδοχείων Χαλκιδικής, αυτή την περίοδο περί τους 800 Ρώσους τουρίστες, που ήρθαν στην περιοχή μέσω του εν λόγω τουριστικού πρακτορείου, βρίσκονται σε 40 ξενοδοχεία της Χαλκιδικής, με το μεγαλύτερο μέρος να είναι επικεντρωμένο σε περίπου 10 ξενοδοχεία. Μέχρι δε τον Οκτώβριο αναμένονταν άλλοι 2.000, ίσως και περισσότεροι, τουλάχιστον βάσει των κρατήσεων που είχαν γίνει.

Μετά την είδηση για τη χρεοκοπία του Labirint, ο τοπικός συνεργάτης του ρωσικού πρακτορείου Abotis ξεκίνησε τις διαδικασίες ώστε να γίνουν οι αναχωρήσεις όσων βρίσκονται στη Χαλκιδική εντός του επόμενου δεκαημέρου.  Ο προβληματισμός όμως για τον οικονομικό αντίκτυπο στην περιοχή, ο οποίος δεν έχει για την ώρα υπολογιστεί, είναι έντονος, ειδικά μέσα στην περίοδο αιχμής της τουριστικής σεζόν. Τα σενάρια για το τι θα γίνει με αυτούς που έχουν κάνει κρατήσεις και αναμένονταν μέσα στο επόμενο διάστημα είναι, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ενωσης Ξενοδοχείων Χαλκιδικής Γρηγόρη Τάσιο, είτε να έρθουν μέσω άλλων πρακτορείων είτε να προωθηθούν στο Abotis Μόσχας και να φτάσουν από εκεί.

Πάντως, το σενάριο να μην έρθουν καθόλου οι 2.000 Ρώσοι τουρίστες οι ξενοδόχοι δεν θέλουν ούτε να το σκέφτονται. Πρόκειται για ένα ακόμα πλήγμα τη φετινή χρονιά στη ρωσική τουριστική ροή. Το ένα ήταν η ουκρανική αναταραχή, που, εκτός από το ότι εξαφάνισε τους Ουκρανούς τουρίστες - περί τους 40.000 έφταναν μέχρι τότε στη Χαλκιδική-, δημιούργησε προβλήματα και σε αρκετούς Ρώσους, ενώ και η πτώση του ρουβλίου έναντι του ευρώ είχε δημιουργήσει από την αρχή της σεζόν μια ανάσχεση στις κρατήσεις, η οποία όμως περιορίστηκε στη συνέχεια. Ετσι, σήμερα η τουριστική κίνηση από τη ρωσική αγορά στη Χαλκιδική εμφανίζεται μειωμένη κατά 10%.

«Οι ξενοδόχοι της Χαλκιδικής βρισκόμαστε σε επικοινωνία μεταξύ μας για να δούμε πώς θα χειριστούμε το θέμα των εν λόγω πελατών. Πέρα όμως από την ανησυχία για το τώρα, δημιουργείται ένας προβληματισμός με τα όσα συμβαίνουν στη Ρωσία και πόσο αυτά θα επηρεάσουν τη ρωσική τουριστική ροή το 2015» σημειώνει στη «δημοκρατία» ο κ. Τάσιος.