ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΛΑΙΟΥ (ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ).

Ένας από τούς τρόπους με τούς οποίους η Χάρη του Θεού μεταμορφώνει τούς ανθρώπους, είναι και το μυστήριο του Ευχελαίου, το οποίο τελείται κάθε Μεγάλη Τετάρτη για την καλύτερη προετοιμασία για την θεία Κοινωνία της Μεγάλης Πέμπτης - που είναι μιά σημαντική μέρα γιατί τότε παραδόθηκε ο Μυστικός Δείπνος - αλλά τελείται και κάθε φορά που επιθυμεί ο πιστός. Πρόκειται για μιά μυστηριακή πράξη που δείχνει την αγάπη της Εκκλησίας προς τον άνθρωπο.

Ο αδελφόθεος Ιάκωβος στην Καθολική του επιστολή αναφέρεται στην τέλεση του μυστηρίου του αγίου Ευχελαίου, όταν γράφει: «ασθενεί τις εν υμίν; προσκαλεσάσθω τούς πρεσβυτέρους της Εκκλησίας, και προσευξάσθωσαν επ’ αυτόν αλείψαντες αυτόν ελαίω εν τώ ονόματι του Κυρίου' και η ευχή της πίστεως σώσει τον κάμνοντα, και εγερεί αυτόν ο Κύριος' κάν αμαρτίας ή πεποιηκώς, αφεθήσεται αυτώ» (Ιακ. ε', 14-15). Αναλύοντας αυτό το αποστολικό χωρίο παρατηρούμε ποιός είναι ο σκοπός του μυστηρίου και πώς τελείται. Κατ’ αρχάς τελείται από τούς Πρεσβυτέρους της Εκκλησίας που έχουν την ιερωσύνη. 

Έπειτα γίνεται κυρίως για τούς αρρώστους, που πάσχουν από ένα μακροχρόνιο πρόβλημα και ζητούν την θεραπεία από τον Θεό. Ακόμη, το μυστήριο του Ευχελαίου συγχωρεί και μερικές συγγνωστές αμαρτίες, που καθημερινώς διαπράττουμε. Δέν πρόκειται για μεγάλες αμαρτίες, για τις οποίες χρειάζεται εξομολόγηση, αλλά για τις λεγόμενες συγγνωστές αμαρτίες. Γιατί το μυστήριο του Ευχελαίου δεν μπορεί να αντικαταστήση και να υποκαταστήση το μυστήριο της μετανοίας και της ιεράς Εξομολογήσεως. Επί πλέον η ενέργεια της Χάριτος του Θεού διά του μυστηρίου γίνεται κατά τον βαθμό της πίστεως του προσερχομένου στο μυστήριο αυτό.

Καί τέλος το ιερό Ευχέλαιον, όπως και η λέξη δηλώνει αποτελείται από ευχή και έλαιον. Δηλαδή, ο ιερεύς προσεύχεται για να αγιασθή το λάδι και στην συνέχεια με το λάδι αλείφει το σώμα του ασθενούς. Μέ το μυστήριο του ιερού Ευχελαίου φανερώνεται η αγάπη της Εκκλησίας προς τούς αρρώστους που υποφέρουν από διάφορες ασθένειες. Η ασθένεια είναι μιά φοβερή κατάσταση στον άνθρωπο, ένα γεγονός που οφείλεται στο θνητό και παθητό της φύσεώς μας. Όπως γνωρίζουμε από την Ορθόδοξη διδασκαλία το σώμα του ανθρώπου δεν πλάσθηκε με την ασθένεια, αλλά η ασθένεια ήλθε στην συνέχεια ως αποτέλεσμα της αμαρτίας του Αδάμ και της Εύας. Τό θνητό και παθητό της φύσεως δημιουργεί όλες τις ασθένειες στο ανθρώπινο σώμα.

Ο Θεός, βέβαια, φωτίζει τούς ιατρούς για να βρίσκουν τρόπους θεραπείας, αλλά εκεί που δεν μπορεί να επέμβη η ανθρώπινη επιστήμη, επεμβαίνει ο Θεός. Καί πολλές φορές βλέπουμε πολλές τέτοιες θαυματουργικές επεμβάσεις. Η Εκκλησία με το μυστήριο του Ευχελαίου, όπως και με όλα τα μυστήρια, αποβλέπει στην θεραπεία και την σωτηρία ολοκλήρου του ανθρώπου, που αποτελείται από ψυχή και σώμα. Ο άνθρωπος δεν αποτελείται μόνον από ψυχή, ούτε μόνον από σώμα, αλλά από το συναμφότερο, δηλαδή από ψυχή και σώμα. Καί, βέβαια, υπάρχει μιά αλληλοεξάρτηση μεταξύ αυτών των δύο. Όταν αρρωσταίνη η ψυχή, αυτό έχει συνέπεια και στο σώμα. Καί όταν αρρωσταίνη το σώμα αυτό επηρεάζει, κατά ποικίλους βαθμούς και τρόπους, και την ψυχή.

Βέβαια, είναι ενδεχόμενο το σώμα, ως θνητό και παθητό να υποφέρη, αλλά η ψυχή να είναι υγιής και μερικές φορές όσο μεγαλύτερη είναι η σωματική ασθένεια τόσο βαθύτερη είναι η ψυχική υγεία. Αλλά, βέβαια, στην Εκκλησία δεν παραθεωρούμε ούτε την ψυχή ούτε το σώμα. Στίς ευχές του μυστηρίου του Ευχελαίου υπάρχουν δύο φράσεις που πάντοτε κάνουν εντύπωση. Η μία είναι «και πάσαν λανθάνουσαν ασθένειαν αποδίωξον». Ζητούμε από τον Θεό να θεραπεύση κάθε ασθένεια που δεν την γνωρίζουμε εκείνη την στιγή. Άν σκεφθή κανείς ότι ο καρκίνος είναι μιά ασθένεια που αναπτύσσεται πολύ καιρό μέσα στον οργανισμό πρίν εμφανισθή, τότε καταλαβαίνει αυτή την φράση. 

Καί πολλές φορές ο Θεός μάς θεραπεύει από τέτοιες λανθάνουσες ασθένειες, πρίν εκδηλωθούν, γι’ αυτό και πρέπει να ευχαριστούμε τον Θεό και για τις ευεργεσίες που δεν γνωρίζουμε. Καί η δεύτερη φράση είναι: «αμαρτίας νεότητος ημών μή μνησθής Κύριε». Υπάρχουν αμαρτήματα, τα οποία διαπράξαμε στην νεότητά μας και τα αγνοούμε, επειδή τα ξεχάσαμε. Παρακαλούμε τον Θεό να τα θεραπεύση για να μή τα βρούμε μπροστά μας κατά την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού.