01 Απριλίου, 2011

Μικρές συγκεντρώσεις ιχνών ραδιενέργειας από την Ιαπωνία εντοπίστηκαν στην Ελλάδα

image

Ωστόσο, οι επιστήμονες δηλώνουν ξεκάθαρα

πως προς το παρόν δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.

Εξαιρετικά μικρές συγκεντρώσεις ιχνών ραδιενέργειας έχουν ανιχνευθεί στον ελληνικό χώρο, οι οποίες όμως είναι πολύ κάτω από τα επιτρεπτά όρια, ως εκ τούτου είναι απολύτως αβλαβείς και δεν έχουν την παραμικρή επίπτωση στην υγεία ή στο περιβάλλον, όπως ανακοίνωσε η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Η ΕΕΑΕ αναφέρει κατηγορηματικά πως δεν απαιτείται κανένα απολύτως μέτρο προστασίας και καμία αλλαγή στις διατροφικές ή άλλες συνήθειες του πληθυσμού.

Η ΕΕΑΕ αναφέρει ότι, λόγω της παρουσίας στον ελληνικό χώρο αερίων μαζών με ίχνη ραδιενέργειας, που προέρχονται από την Ιαπωνία, πραγματοποιεί μαζί με το Δίκτυο των Συνεργαζομένων Εργαστηρίων μετρήσεις δειγμάτων προερχομένων από την πλήρη περιβαλλοντική αλυσίδα (αέρας, νερό της βροχής, χόρτα, γάλα από ζώα ελευθέρας βοσκής, πόσιμο νερό).

Όπως αναμενόταν, κατά τον εργαστηριακό ραδιολογικό έλεγχο των δειγμάτων ανιχνεύθηκαν ίχνη Ιωδίου-131 σε συγκεντρώσεις που κυμαίνονται στα εξής επίπεδα: 29 - 335 εκατομμυριοστά του Μπεκερέλ ανά κυβικό μέτρο στον αέρα, 0,7 - 1,1 Μπεκερέλ ανά χιλιόγραμμο σε χόρτα και χλόη, 0,5 Μπεκερέλ ανά λίτρο σε βρόχινο νερό, 0,43 - 0,93 Μπεκερέλ ανά λίτρο σε πρόβειο γάλα από ζώα ελευθέρας βοσκής. Στο πόσιμο νερό δεν ανιχνεύθηκαν ίχνη ραδιενέργειας.

Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), ανάλογα είναι τα αποτελέσματα των μετρήσεων ραδιενέργειας στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Ισπανία κ.α.). Αντίστοιχα, η ΕΕΑΕ έχει ενημερώσει την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τα ευρήματα στην Ελλάδα και επισημαίνει ότι σε καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει εκφραστεί οποιαδήποτε ανησυχία, ούτε έχει προταθεί η λήψη οποιουδήποτε μέτρου προστασίας.

Η ΕΕΑΕ προτρέπει τους πολίτες να επισκέπτονται το διαδικτυακό της τόπο στη διεύθυνση της ΕΕΑΕ http://www.eeae.gr, όπου αναρτώνται χρήσιμες πληροφορίες και επεξηγηματικό υλικό αναφορικά με το όλο θέμα και ειδικότερα με τα ίχνη ραδιενέργειας που παρατηρούνται στον ελληνικό και ευρωπαϊκό χώρο, ή να απευθύνονται στο επιστημονικό προσωπικό της για τυχόν απορίες.

Τα επίπεδα ραδιενέργειας στη χώρα μας ελέγχονται σε συνεχή και συστηματική βάση μέσω του εθνικού τηλεμετρικού δικτύου, το οποίο λειτουργεί από το 2000. Τα αποτελέσματα των μετρήσεων είναι διαθέσιμα στον διαδικτυακό τόπο της ΕΕΑΕ http://www.eeae.gr, όπου επίσης υπάρχει η δυνατότητα σύνδεσης με το Ευρωπαϊκό δίκτυο EURDEP για τον έλεγχο των επιπέδων ραδιενέργειας στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η ΕΕΑΕ συνεργάζεται με ένα δίκτυο επιστημονικών Εργαστηρίων που ανήκουν σε ερευνητικά κέντρα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας και τα οποία συγκροτούν το Δίκτυο Συνεργαζομένων Εργαστηρίων.

Η αξιοπιστία των διεθνών οίκων αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας

image

 “Υπάρχουν δύο υπερδυνάμεις”, έγραφε το 1996 ο βραβευμένος με Pulitzer κ. Thomas Friedman, “οι Η.Π.Α. και οι εταιρείες πιστοληπτικής αξιολόγησης. Πιστέψτε με, δεν είναι πάντοτε ξεκάθαρο, ποια από τις δύο διαθέτει τη μεγαλύτερη ισχύ…”.

Όμως πολλοί ευρωπαίοι κυρίως αξιωματούχοι και αναλυτές δεν κρύβουν ότι οι οίκοι αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας (Standard & Poor’s, Moody’s και Fitch) “παίζουν το παιχνίδι” των ΗΠΑ. Για το θέμα αυτό, χαρακτηριστική είναι η δήλωση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ του κ. Ι. Στεριώτη, προέδρου του Ινστιτούτου ΓεωΠολιτικών & Οικονομικών Μελετών & Προβλέψεων, οποίος έχει διατελέσει νομικός και οικονομικός Σύμβουλος Ευρωπαϊκών Τραπεζών και Επιχειρήσεων, σύμφωνα με τον οποίον: “Στην πραγματικότητα – δοθέντος ότι οι γνωστότεροι Οίκοι Αξιολόγησης είναι Αμερικανικοί – κατηγορούνται ότι παίζουν παιχνίδια επιρροής, υπερασπιζόμενοι το αμερικανικό δολάριο, την αμερικανική οικονομία και τις αμερικανικές τράπεζες.”

Έντονες αντιδράσεις προκαλεί

και πάλι ο ρόλος των διεθνών οίκων αξιολόγησης

Πρόσφατα, για μια ακόμα φορά, έντονες αντιδράσεις προκαλεί και πάλι ο ρόλος των διεθνών οίκων αξιολόγησης (Standard & Poor’s, Moody’s και Fitch) οι οποίοι με τις αξιολογήσεις τους καθορίζουν σε μεγάλο ποσοστό την πορεία και την οικονομική κατάσταση επιχειρήσεων αλλά και οικονομιών, όπως της Ελλάδος, ενώ αυξάνονται οι φωνές ευρωπαίων πολιτικών που τους κατακρίνουν, χαρακτηρίζοντας πολλές εκθέσεις τους ότι δεν βασίζονται σε αντικειμενική αξιολόγηση και σε πολλές περιπτώσεις είναι αυθαίρετες και δεν στηρίζονται σε ισχυρά οικονομικά επιχειρήματα. Μια τέτοια κριτική άσκησε στη Moody΄s, το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών, στην τελευταία υποβάθμιση της Ελλάδας κατά τρεις βαθμίδες, τη στιγμή που η ελληνική οικονομία αξιολογείται κάθε τρεις μήνες από τρεις διεθνείς οργανισμούς (Ε.Ε, Ε.Κ.Τ και Δ.Ν.Τ) και οι οποίοι σε αντίθεση με τη Moody΄s, βλέπουν πρόοδο της ελληνικής οικονομίας.

Ειδικότερα, το υπουργείο Οικονομικών στην ανακοίνωσή του, απαντώντας στη Moody΄s, αφού αναφέρει ότι δεν αντιμετώπισαν έγκαιρα την αύξηση του κινδύνου στον χρηματοπιστωτικό τομέα που οδήγησε στην κρίση του 2008, τώρα ανταγωνίζονται μεταξύ τους οι οίκοι για την πρωτιά στην “ανακάλυψη” κινδύνων, σε μία ιδιαίτερα ευαίσθητη στιγμή για την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές και η υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τη Moody΄s ενέχουν τον κίνδυνο να εξελιχθούν σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες…Επίσης, πολλοί θέτουν και το θέμα της έλλειψης λογοδοσίας των οίκων αξιολόγησης, ενώ ο ρόλος τους είναι καθοριστικός στην λειτουργία του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος. Σε κάθε τράπεζα, σε κάθε αμοιβαίο κεφάλαιο και σε κάθε οργανισμό, που κάνει τοποθετήσεις σε τίτλους, οι αρμόδιοι υπάλληλοι πριν προχωρήσουν σε οποιαδήποτε κίνηση είναι υποχρεωμένοι να ελέγξουν τις τελευταίες εκτιμήσεις των Οίκων αυτών για να καλυφθούν.

Ο ρόλος των διεθνών οίκων αξιολόγησης

στο τραπέζι των συζητήσεων στην Ε.Ε

Ο ρόλος των διεθνών οίκων αξιολόγησης φάνηκε πριν από μερικούς μήνες να ξαναμπαίνει στο τραπέζι των συζητήσεων στην Ε.Ε μετά την έντονη κριτική που άσκησε ο πρόεδρος της Γαλλίας Ν. Σαρκοζί, αλλά και του Έλληνα Πρωθυπουργού πριν από μερικούς μήνες, ενώ και η Γερμανίδα Καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ δεν είχε κρύψει την δυσφορία της ως προς τις κινήσεις των οίκων αξιολόγησης. Η Ενωμένη Ευρώπη, τονίζει στο ΑΠΕ ο κ. Ι. Στεριώτης, “δεν έχει καταφέρει ακόμη να συγχρονιστεί και να έχει παρόμοιους Οίκους Αξιολόγησης, ώστε η Ευρώπη και η Ελλάδα να μην γινόμαστε στόχοι των παιχνιδιών, που παίζουν οργανωμένα όλοι οι κρατικοί και οι ιδιωτικοί χρηματο-οικονομικοί οργανισμοί των ΗΠΑ, προκειμένου να περισώσουν το δολάριο, που έχει καταντήσει μια νομισματική φούσκα”.

Ο κ. Ι. Στεριώτης επισημαίνει την αδυναμία συνεννόησης μεταξύ των ευρωπαίων για κοινή δράση όχι μόνο σε επίπεδο δημιουργίας ευρωπαϊκών οίκων αξιολόγησης, αλλά και σε άλλους τομείς, όπως στην πρωτοβουλία που είχε λάβει ως Πρόεδρος του Συνδέσμου Εισηγμένων Εταιρειών Χ.Α., για την ίδρυση Ευρωπαϊκής Ένωσης Εισηγμένων Εταιρειών.

Αμφισβητούν την ικανότητα

των οίκων αξιολόγησης

Πολλοί είναι αυτοί που ευθέως αμφισβητούν την ικανότητα των οίκων αξιολόγησης καθώς διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην κατάρρευση του χρηματοοικονομικού συστήματος καθώς απέτυχαν να αναγνωρίσουν το πραγματικό επενδυτικό κίνδυνο των χρεογράφων τα οποία ήταν συνδεδεμένα με επισφαλή στεγαστικά δάνεια και στα οποία έδιναν υψηλές βαθμολογίες. Το πόσο ικανοί είναι οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης φάνηκε κατά την τελευταία παγκόσμια οικονομική κρίση, βαθμολογώντας με “Α” τράπεζες οι οποίες κατέρρευσαν λίγο μετά. Αναβάθμισαν την Lehman Brothers λίγο πριν καταρρεύσει. Κάτι ανάλογο έγινε και με την εταιρεία Enron. Στην κρίση του ενεργειακού κολοσσού το 2001, οι οίκοι αξιολόγησης βαθμολογούσαν με καλό βαθμό την εταιρεία μέχρι και λίγο πριν καταρρεύσει. Επίσης, είναι γνωστή η πρόσφατη περίπτωση της Ισλανδίας, την οποία είχαν αναβαθμίσει λίγο πριν καταρρεύσει.

Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η Fitch είχε δώσε καλό βαθμό στη Ασπίς Πρόνοια, λίγους μήνες πριν βάλει λουκέτο. Αποτελεί, βέβαια, κοινό μυστικό ότι οι εν λόγω εταιρείες αξιολόγησης είναι πολυεθνικές εταιρίες που έχουν στόχο τόσο την αύξηση του τζίρου και των καθαρών κερδών τους, ενώ δεν θα πρέπει να περνά απαρατήρητο και το γεγονός ότι ένας από τους διεθνούς φήμης επιχειρηματίες, ο Warren Buffet απέκτησε ποσοστό στη Moody’s. Ακόμα, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι οίκοι αξιολόγησης έχουν δεχθεί εκατοντάδες αγωγές από επιχειρήσεις, οι οποίες όμως δεν γίνονται δεκτές καθώς οι αξιολογήσεις τους θεωρούνται βάσει νόμου απλές “απόψεις” ή “γνώμες” και κατά συνέπεια είναι πλήρως προστατευμένες από τον νόμο περί… ελευθερίας της έκφρασης.

Οι διεθνείς οίκοι αξιολόγισης

και η αγορά των δομημένων ομολόγων

Επίσης, η αξιοπιστία των τριών μεγάλων διεθνών οίκων αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας – Standard & Poor’s, Moody’s και Fitch – αμφισβητήθηκε εντονότατα, λόγω του καταλυτικού ρόλου που έπαιξαν στη διόγκωση και την κατάρρευση της αμερικανικής αγοράς δομημένων ομολόγων, η οποία πυροδότησε τη μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική κρίση της μεταπολεμικής περιόδου. Η αγορά των δομημένων ομολόγων έλαβε τεράστια έκταση μετά το 2004, με τη βοήθεια των παραπάνω οίκων, οι οποίοι χαρακτήριζαν ως εξαιρετικά αξιόπιστα – και συνεπώς με ελάχιστο κίνδυνο – τα δομημένα ομόλογα που εξέδιδαν αφειδώς οι αμερικανικές τράπεζες – ακόμη και αυτά που βασίζονταν σε προβληματικά στεγαστικά δάνεια (όπως αυτά που δίνονταν σε άνεργους ή άτομα με χαμηλό εισόδημα).

Από το 2007, όταν άρχισε να υποχωρεί η στεγαστική αγορά στην Αμερική, η αγορά των δομημένων ομολόγων δοκιμάσθηκε και την επόμενη χρονιά οδήγησε σε δραματικές εξελίξεις, όπως η κατάρρευση της μεγάλης τράπεζας Lehman Brothers. Μετά την εξέλιξη αυτή, η κριτική από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ για το ρόλο των οίκων αξιολόγησης έγινε πολύ έντονη και αναζητήθηκαν τρόποι για να μειωθεί ο ρόλος τους. Στα τέλη του 2008, ο τότε Επίτροπος της ΕΕ για θέματα εσωτερικής αγοράς κ. Τσαρλς Μακρίβι χαρακτήρισε αδιαφανή και αναξιόπιστη τη λειτουργία των οίκων. Ο Επίτροπος εστίασε την κριτική του “στο μη ικανοποιητικό τρόπο, με τον οποίο διαχειρίστηκαν οι οίκοι τις δικές τους συγκρούσεις συμφερόντων και την ανεπαρκή διαφάνεια στις δραστηριότητές τους”. Το θέμα του ελέγχου της δραστηριότητας των οίκων συζητήθηκε στα Συμβούλια Υπουργών Οικονομίας της ΕΕ και αποφασίσθηκε να ληφθούν μέτρα που θα ενισχύουν τη διαφάνεια της λειτουργίας τους.

Μεταξύ άλλων, έχει ζητηθεί από τους οίκους να ενημερώνουν αρκετό διάστημα πριν από την ανακοίνωση των αξιολογήσεων τους για κρατικά χρέη και να δίνουν το σύνολο της ανάλυσης πάνω στην οποία βασίζουν τις αξιολογήσεις τους. Από την πλευρά του, ο οίκος Moody’s διαφώνησε, με ανακοίνωση που εξέδωσε προ διμήνου, στις απαιτήσεις αυτές της ΕΕ. Με το ρόλο των οίκων ασχολήθηκαν και οι αμερικανικές αρχές, στο πλαίσιο της έρευνας που έκαναν για την αναζήτηση των αιτίων που οδήγησαν στη μεγάλη κρίση. Πρόσφατα, η αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ανακοίνωσε ένα πρώτο μέτρο για τη σταδιακή απεξάρτηση της αμερικανικής χρηματοπιστωτικής αγοράς από τις αξιολογήσεις των οίκων.

Οι δουλειές των οίκων αξιολόγησης εκτοξεύθηκαν χάρη στην ταχεία άνοδο της αγοράς ομολόγων και άλλων χρεογράφων, η αξία της οποίας σήμερα ανέρχεται διεθνώς στα 52 τρισ. δολάρια. Στις ΗΠΑ μόνο, η αγορά ομολόγων υπολογίζεται σε 21 τρισ. δολάρια, 50% περισσότερο από την αξία των μετοχών σε όλα τα αμερικανικά χρηματιστήρια. Χωρίς αξιολόγηση, καμία έκδοση ομολόγων δεν νοείται. Η Moody’s και η S&Ρ ελέγχουν το 40% της αγοράς η καθεμία και η Fitch το 14%. Την αγορά συμπληρώνουν περί τις 150 εταιρίες αξιολόγησης σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά μόνο οι προαναφερθείσες τρεις παίζουν τόσο μεγάλο ρόλο.

Υποχρεωτικό το μάθημα της Ιστορίας και στις τρεις τάξεις του Λυκείου. Θρησκευτικά: υποχρεωτικά στην Α’ και Β’ Λυκείου και μάθημα επιλογής στη Γ΄ Λυκείου

image

Λιγότερα υποχρεωτικά μαθήματα και λιγότερες ώρες θα έχουν από την επόμενη χρονιά οι μαθητές που θα πάνε στην Α’ Λυκείου, σύμφωνα με τις αλλαγές που ανακοίνωσε η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, καθιστώντας την Α’ Λυκείου τάξη Γενικής Παιδείας και «γέφυρα» για τη μετάβαση των μαθητών από το Γυμνάσιο.

Η καινοτομία του Νέου Λυκείου είναι η εισαγωγή της ερευνητικής εργασίας και στις 3 τάξεις, την οποία θα εκπονεί ο μαθητής ανά 4μηνο. Όσον αφορά το εξεταστικό σύστημα, ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο ο βαθμός της ερευνητικής εργασίας να προσμετράται για τη εισαγωγή στο πανεπιστήμιο.

Πιο συγκεκριμένα, στην Α΄ Λυκείου μειώνεται ο αριθμός των μαθημάτων σε 8 (από 16) συμπεριλαμβανομένης και της ερευνητικής εργασίας, ενώ ο συνολικός αριθμός των ωρών διδασκαλίας μειώνεται σε 32 (από 34). Η Β΄Λυκείου θα έχει 2 κατευθύνσεις: Θετικές και Τεχνολογικές Επιστήμες και Κλασικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Ο αριθμός των μαθημάτων μειώνεται από 17 σε 12, με ελάττωση και εδώ του συνολικού αριθμού ωρών διδασκαλίας σε 33.

Στην Γ΄ Λυκείου οι κατευθύνσεις γίνονται τρεις ανάλογα με τη σχολή επιλογής του μαθητή, ενώ ο αριθμός των μαθημάτων μειώνεται από 16 σε 10. Λόγω προγραμμάτων εμβάθυνσης σε βασικά μαθήματα επιλογής (όπως πχ Μαθηματικά για την Τεχνολογική Κατεύθυνση ή Αρχαία Ελληνικά για την Κλασσική Κατεύθυνση) οι ώρες διδασκαλίας αυξάνονται από 31 σε 35, πάντα μέσα στο ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου. Υποχρεωτικό παραμένει το μάθημα της Ιστορίας και στις τρεις τάξεις του Λυκείου. Τα Θρησκευτικά θα είναι υποχρεωτικά στην Α’ και Β’ Λυκείου και μάθημα επιλογής στη Γ΄ Λυκείου.

Οι εξετάσεις

Οι εξετάσεις θα συνεχίσουν να διεξάγονται κεντρικά με διαδικασίες που διασφαλίζουν το αδιάβλητο, θα αφορούν σε μικρό αριθμό βασικών μαθημάτων και τα πανεπιστήμια θα καθορίζουν το συντελεστή βαρύτητας των μαθημάτων αυτών. «Οι εξετάσεις δεν θα είναι με το τρόπο που είναι μέχρι σήμερα, δηλαδή ύλη από σελίδα 72 μέχρι 76 μείον την κίτρινη παράγραφο.. συν την παράγραφο που αρχίζει από αν... και τελειώνει σε όπως και... Αυτά δεν μπορούν να συνεχίσουν», ανέφερε χαρακτηριστικά η υπουργός Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου.

Α΄ Λυκείου Υποχρεωτικά Μαθήματα

Ελληνική Γλώσσα – 9 ώρες

Θρησκευτικά – 2 ώρες

Ιστορία - 2 ώρες

Μαθηματικά -5 ώρες

Ξένη Γλώσσα – 3 ώρες

Φυσικές Επιστήμες – 6 ώρες

Φυσική Αγωγή – 2 ώρες

Ερευνητική Εργασία- 3 ώρες

Σύνολο: 32 ώρες

Β΄ Λυκείου Δύο Κατευθύνσεις:

1) Θετικές - Τεχνολογικές Επιστήμες ή Επιστήμες Υγείας

2) Κλασικές & Ανθρωπιστικές Επιστήμες

Αριθμός Μαθημάτων: 12

Ώρες Διδασκαλίας: 33

Γ΄ Λυκείου Τρεις Κατευθύνσεις:

1) Τεχνολογική

2) Οικονομική - Πολιτική

3) Ανθρωπιστική

Αριθμός Μαθημάτων: 10

Ώρες Διδασκαλίας: 35

(Αυξημένες ώρες διδασκαλίας λόγω των μαθημάτων εμβάθυνσης για την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο)

Εισαγωγικές εξετάσεις για Α.Ε.Ι - Τ.Ε.Ι

• Θα διεξάγονται κεντρικά

• Λίγα βασικά εξεταζόμενα μαθήματα

• Οι σχολές θα καθορίζουν το συντελεστή βαρύτητας των μαθημάτων

Το Αρχιεπισκοπικό ζήτημα (1900-1910) ως έκφαση του Ενωτικού Κινήματος: Η Βρετανική Θεώρηση. ( Β’ ΜΕΡΟΣ ) ‏

image

H παρούσα ενδιαφέρουσα μελέτη θα ολοκληρωθεί σε 6 συνεχόμενες αναρτήσεις.

________________________

Παρόμοια αισθήματα εκφράστηκαν σε πολλά άλλα μνημόνια, ψηφίσματα και τηλεγραφήματα προς τη Βρετανική κυβέρνηση και στις διοικητικές αρχές της Κύπρου. Παράλληλα, οι Έλληνες εξέφραζαν τις αντιδράσεις τους προς τους Βρετανούς με οποίο τρόπο μπορούσαν: το 1887 μποϊκόταραν τους εορτασμούς για το Ιωβηλαίο[20], ενώ δέκα χρόνια αργότερα, συμμετείχαν είτε συνεισφέροντας οικονομικά, είτε πολεμώντας στο μέτωπο ως εθελοντές κατά της Τουρκίας στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο[21].

Η ευκολία με την οποία οι Έλληνες κάτοικοι εξέφραζαν τα ενωτικά τους συναισθήματα κατέστη δυνατή εξαιτίας του ιδιάζοντος καθεστώτος[22] της κατοχής του νησιού αφενός και αφετέρου της αρχικά ανεκτικής στάσης που επεδείχθη από τους Βρετανούς[23]. Η Εκκλησία της Κύπρου άσκησε καθοριστικό ρόλο στην προώθηση όλων αυτών των εκδηλώσεων και συναισθημάτων, αφού παραδοσιακά, οι επίσκοποι ενεργούσαν ως πολιτικοί εκπρόσωποι του ποιμνίου τους. Ο κλήρος ενίοτε, οργάνωνε εράνους κατά τη διάρκεια των λειτουργιών με σκοπό τη συλλογή χρημάτων για την ενίσχυση του ελληνικού στρατού.

Επιπλέον τα κηρύγματα στην εκκλησία είχαν ελληνικό εθνικό περιεχόμενο, με σκοπό να μετατρέψουν τους πιστούς σε ένα ισχυρό εθνικό σύνολο. Τα κηρύγματα αυτά είχαν φυσικά, ένα μόνο σκοπό: την πολυπόθητη ένωση[24]. Επιπλέον, οι Κύπριοι ιεράρχες διαδραμάτισαν ηγετικό ρόλο, αφού με οργανωμένες αντιπροσωπείες τους (πρεσβείες) στο Λονδίνο ζητούσαν την ένωση με την Ελλάδα[25].Στη Βρετανία κυριαρχούσαν διαφορετικές απόψεις σχετικά με το θέμα της ένωσης που εστιάζονταν στην πολιτική απόφαση να περιλάβουν την Κύπρο στις αποικιακές κτήσεις τους.

Κατά το δεύτερο μάλιστα μισό του 19ου αιώνα, ήταν φανερό ότι η Βρετανική εξωτερική πολιτική απέναντι σε ζητήματα που αφορούσαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία δεν ήταν ομόφωνη. Συγκεκριμένα, από τη μια ο Benjamin Disraeli, ηγέτης των Συντηρητικών, ήταν υπέρ της πολιτικής επεκτατισμού της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, ενώ από την άλλη ο William Gladstone, ηγέτης του κόμματος των Φιλελευθέρων, υποστήριζε περισσότερο την εδραίωσή της στα υφιστάμενα όρια[26].

Τα δύο αντίπαλα πολιτικά κόμματα είχαν διαφορετικές απόψεις σχετικά με το Ανατολικό Ζήτημα. Παρά τη συστράτευση στο Λονδίνο και το κλίμα συναίνεσης από τα αποτελέσματα του Συνεδρίου του Βερολίνου, που ήταν προσωπικός θρίαμβος της πολιτικής Disraeli[27], υπήρχαν ακόμα εσωτερικές αντιπαραθέσεις από πολιτικούς, συγγραφείς και στρατιωτικούς και όπως αναμενόταν, από το κόμμα των Φιλελευθέρων όσο αφορά την απόκτηση της Κύπρου.

Ο Gladstone είχε αντίθετη άποψη σχετικά με την ευφορία που επικρατούσε για την κατάκτηση του νησιού, χαρακτηρίζοντάς την μάλιστα «στερούμενη κάθε πλεονεκτήματος είτε από στρατιωτική είτε από πολιτική άποψη» [28]. Παραταύτα, όταν ανέβηκε στην εξουσία το 1880[29], την υποστήριζε κατ εξακολούθηση[30], μη βρίσκοντας πλέον τη χρονική στιγμή κατάλληλη για τη λήψη οποιασδήποτε κίνησης αναφορικά με την επιθυμία των Ελλήνων της Κύπρου[31].

Σύντομα φάνηκε ότι η Βρετανία δεν είχε καμιά πρόθεση να αποσυρθεί από την Κύπρο. Γι αυτό και το 1880, η αλληλογραφία που σχετιζόταν με την Κύπρο μεταφέρθηκε από το Υπουργείο Εξωτερικών στο Υπουργείο Αποικιών[32].Το γεγονός αυτό, αντανακλούσε τους μακροπρόθεσμους στόχους του Λονδίνου για διατήρηση του νησιού, σύμφωνα με τη γνωστή ρήση «η κατοχή ισοδυναμεί με τα εννέα δέκατα του νόμου». Την ίδια εποχή, οι Βρετανοί εφάρμοσαν μια σειρά από διοικητικά και οικονομικά μέτρα, με κυριότερο την αναδιοργάνωση του λεγόμενου Νομοθετικού Συμβουλίου το 1882.

Το Νομοθετικό Συμβούλιο που είχε ιδρυθεί από το ξεκίνημα της Βρετανικής κατοχής, θα απαρτιζόταν πια από δώδεκα εκλελεγμένα μέλη (εννέα «μη μουσουλμάνους» και τρεις μουσουλμάνους) προεδρεύοντος του Αρμοστή[33], με τις πρώτες εκλογές να διεξάγονται όμως το έτος 1883.

Η παρουσία μιας συνταγματικής και «αντιπροσωπευτικής» κυβέρνησης (τηρουμένων των αναλογιών με τις υπόλοιπες αποικιοκρατικές κτήσεις), έκανε τη διοίκηση του νησιού «εμφανώς πιο δημοκρατική και φιλελεύθερη απ’ ότι συνηθιζόταν τότε για τις Βρετανικές αποικιακές κτήσεις»[34]. Στην πράξη, όμως, ο Μέγας Αρμοστής, με την υποστήριξη των Μουσουλμάνων, καταψήφιζε πάντοτε τους Έλληνες στο Νομοθετικό Συμβούλιο.

Ωστόσο, για τους Έλληνες Κύπριους υπήρχε μια «εναλλακτική οδός πολιτικής εκπροσώπησης»: η Ορθόδοξη Εκκλησία της Κύπρου[35], παρ’ όλο που οι Βρετανοί περιόρισαν τις επίσημες λειτουργίες εκπροσώπησης τις οποίες απολάμβαναν κάτω από την Οθωμανική κυριαρχία[36]. Η Εκκλησία, που παραδοσιακά ήταν ο υποστηρικτής των εθνικών οραμάτων των Ελλήνων, θεωρούσε την εγκαθίδρυση του Νομοθετικού Συμβουλίου ως μια προσπάθεια υπερκερασμού.

Πράγματι, κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας ο κλήρος απολάμβανε συγκεκριμένα προνόμια (βεράτια) στο πλαίσιο του συστήματος των μιλλέτ[37]. Συνηθισμένη να δρα ως ο εθνικός εκπρόσωπος των ορθόδοξων χριστιανών[38], η Εκκλησία είχε να αντιμετωπίσει τώρα ένα νέο καθεστώς. Το αποδοτικό και προοδευτικό σύστημα διοίκησης, το οποίο οι Βρετανοί επεδίωκαν να εγκαθιδρύσουν, άφηνε ελάχιστα περιθώρια για τέτοιες ενδιάμεσες δυνάμεις ανάμεσα στο κράτος και το λαό[39], επιφέροντας αναπόφευκτα και με μαθηματική ακρίβεια το τέλος της προνομιακής θέσης της Εκκλησίας[40].

«Οι κληρικοί», υποστήριζε ο Διοικητής της Λεμεσού, «φυλακίζονται όταν καταδικάζονται από τα δικαστήρια, όλοι είναι ίσοι μπροστά στο νόμο» [41].Ως αποτέλεσμα αυτών, αναπτύχθηκε αμοιβαία εχθρότητα και καχυποψία μεταξύ της Ορθόδοξης Εκκλησίας και των Βρετανικών Αρχών, με αποτέλεσμα να οδηγούνται συχνά σε προστριβές[42]. Για παράδειγμα, μερικούς μήνες μετά το ξεκίνημα της Βρετανικής διακυβέρνησης, ξέσπασε φιλονικία μεταξύ του Επισκόπου Κιτίου Κυπριανού και του Επαρχιακού Διοικητή της Λεμεσού σχετικά με τη φορολόγηση των επισκόπων[43].

Ένα άλλο γεγονός συνέβηκε το 1879, όταν ο Διοικητής της Αμμοχώστου άσκησε δίωξη εναντίον δύο κληρικών, διατάζοντας την κουρά και το ξύρισμά τους σύμφωνα με τους κανονισμούς της φυλακής[44].Από την άλλη, ο Wolseley, ένα μήνα πριν από την αναχώρησή του τον Ιούνιο του 1879, περιέγραψε τους επισκόπους ως «επιτήδειους, δόλιους και πολύ ψευδείς», μια άποψη που συσχετιζόταν με την απόφασή του να ελαχιστοποιήσει την επιρροή της Εκκλησίας «περικόπτοντας τα εισοδήματά της»[45].

«Τι κύριοι που είναι οι Τούρκοι», γράφει ο Wolseley σε προσωπικό του γράμμα προς το Υπουργείο Εξωτερικών, «συγκρινόμενοι με αυτούς τους βρώμικους και αμαθείς κληρικούς της ελληνικής πίστης»[46]. Πάνω από όλα, οι Βρετανοί δεν ήταν πρόθυμοι να αναγνωρίσουν τον πολιτικό ρόλο της Εκκλησίας και γι αυτό επιζητούσαν να τον μειώσουν[47].Ως επικεφαλής της εκκλησίας, ο αρχιεπίσκοπος Σωφρόνιος, διατήρησε καλές σχέσεις με τις καινούριες αρχές του νησιού και δεν δίστασε να ταχθεί με το μέρος του Αρμοστή στην περίπτωση του περιστατικού με τον Κυπριανό, που έχει αναφερθεί πιο πάνω[48].

Φαίνεται ότι ο Κύπριος ιεράρχης επέλεξε να έρθει σε συμβιβασμό με τους Βρετανούς. Αυτό, έγινε πιο εφικτό μετά την απόσυρση του Wolseley, οπότε και οι διάδοχοί του εξέφρασαν την «επιθυμία της κυβέρνησης να προχωρήσει στην υιοθέτηση σε νόμο οποιασδήποτε πρότασης για τη διοίκηση της Εκκλησίας και των οικονομικών της που θα συμφωνηθεί από τους ιεράρχες και τους λαϊκούς»[49].

Εντούτοις, αυτό το καθεστώς δεν έμελλε να διατηρηθεί, αφού ο θάνατος του Σωφρονίου (1900) ήλθε να σηματοδοτήσει το μεταίχμιο δύο διαφορετικών εποχών: το τέλος αυτής του συμβιβασμού της Εκκλησίας με την κυρίαρχη δύναμη και την αφετηρία μιας νέας, δυναμικής στάσης αντιπαράθεσης.

Σημειώσεις:

1. Ο εορτασμός για τα πενηντάχρονα της βασίλισσας της Βρετανίας.

2. Hill, «Ottoman province» (υποσ. 14), τ. 4ος, 504˙ Π. Παπαπολυβίου, «Η εθελοντική συμβολή των Κυπρίων στους εθνικούς αγώνες (1821-1940)», στο (επιμ. Ιω.  Θεοχαρίδης), Κύπρος: Το πολιτιστικό της πρόσωπο δια μέσου των αιώνων, Λευκωσία 2003, 185-7˙ Γεωργής, Αγγλοκρατία (υποσ. 2), 44-7, 55-7˙ Panteli, History (υποσ. 11), 60-62. Γεωργής, Απαρχές (υποσ. 15), 168-9˙ Θ. Κυπρή, «Γεωργίου Λουκά, Η εν Κύπρωι μέχρι της 4ης / 17ης Ιουνίου του 1908 30τής αγγλική κατοχή», ΚΣ 40 (1976) 157.

3. Δεν υπήρχε καμιά συνταύτιση ανάμεσα στην de jure και στην de facto κυριαρχία˙ Π. Κιτρομηλίδης, «Η ζωή και η δράση των υπόδουλων Ελλήνων 1881-1913: Κύπρος», Ιστορία του ελληνικού έθνους, τ. 14ος, Αθήνα 2000, 388.

4. Γεωργής, Απαρχές (υποσ. 15), 168.

5. Αναγνωστοπούλου, Εκκλησία (υποσ. 17) 204-06˙ Orr, Cyprus (υποσ. 12), 160.

6. Ο Αρχιεπίσκοπος Σωφρόνιος είχε προεδρεύσει σε μια από αυτές τις «πρεσβείες» το 1889˙ Α. Tillyrides, «Archbishop Sophronios III (1865-1900) and the British», ΚΣ 42 (1978) 132˙ Φ. Ζαννέτος, Ιστορία της νήσου Κύπρου: Από της αγγλικής κατοχής μέχρι σήμερον, τ. 2ος, Λάρνακα 1911, 518-20, 559-67.

7. Reddaway, Cyprus (υποσ. 6), 9˙ Aldred, Policy (υποσ. 6), 10, 14, 18. Ο Gladstone επιθυμούσε να έρθει σε ρήξη με αυτό που ο ίδιος θεωρούσε «επιθετική εξωτερική πολιτική».

8. Σύμφωνα με την αντίληψη του Disraeli, το νησί ήταν «το κλειδί για τη Δυτική Ασία»˙ Reddaway, Cyprus (υποσ. 6), 9˙ Panteli, History (υποσ. 11), 39. Για τις απόψεις του Disraeli σχετικά με την Κύπρο βλ. επίσης Percy Arnold, Cyprus Challenge. A Colonial Island and Its Aspirations: Reminiscences of a Former Editor of the “Cyprus Post”, London 1956, 8-10.

9. Αναφορά στο σύγγραμμα Reddaway, Cyprus (υποσ. 6), 9.

10. Στην Κύπρο η άνοδος του Gladstone στην εξουσία θεωρήθηκε ως μια σημαντική εξέλιξη στην πορεία για την ένωση˙ Παπαδημήτρης, Εγκυκλοπαίδεια (υποσ. 16), τ. 2ος, 88˙ Γεωργής, Αγγλοκρατία (υποσ. 2),  43.

11. Panteli, History (υποσ. 11), 47.

12. Hill, «Ottoman province» (υποσ. 14), τ. 4ος, 497.

13. Orr, Cyprus (υποσ. 12), 70˙ Reddaway, Cyprus (υποσ. 6), 24.

14. Κιτρομηλίδης, «Η ζωή» (υποσ. 22), τ. 14ος, 388˙ Γεωργής, Αγγλοκρατία (υποσ. 2), 23-4˙ G. Chacalli, Cyprus Under British Rule, Λευκωσία 1902, 75-7˙ Κυπρή, «Γεωργίου Λουκά, Η 30τής αγγλική κατοχή» (υποσ. 21), 123-4.

15. Reddaway, Cyprus (υποσ. 6), 19.

16. Μ. Attalides, Cyprus: Nationalism and International Politics, Εδιμβούργο 1979, 24. Η Εκκλησία της Κύπρου εξακολουθούσε να είναι ένας από τους κύριους πολιτικούς θεσμούς των Ελλήνων της Κύπρου˙ Hatzivassiliou, The Cyprus Question (υποσ. 13), 12-3.

17. Η προνομιακή θέση της Εκκλησίας κάτω από Οθωμανική κυριαρχία ήταν γνωστή στους Βρετανού. Βλ. Colonial Office (στο εξής CO) 67/149/31456: Sir C. A. King-Harman (Μέγας Αρμοστής) στον V. A. Bruce (Υπουργός Αποικιών), 20 Αυγούστου 1907.

18. Chacalli, Cyprus (υποσ. 33), 25-33˙ Holland, Britain, (υποσ. 17), 5-6˙ Panteli, History (υποσ. 11), 55. «Οι ιερείς της Εκκλησίας τύγχαναν μεταχείρισης με μια ασυνήθιστη επιείκεια επειδή οι τουρκικές αρχές είχαν επαναπαυτεί σε ένα μεγάλο βαθμό στη συνδρομή τους για την είσπραξη των φόρων και στην επιβολή ποικίλων εντολών»˙ Orr, Cyprus (υποσ. 12), 65, 69. Ο Georghallides στο βιβλίο του History, (υποσ. 5), 60-1, υποστηρίζει επίσης ότι ο κλήρος έχαιρε ασυλίας ως προς τη σύλληψη και ήταν απαλλαγμένος από την πληρωμή των φόρων για την ακίνητη περιουσία. Βλ. επίσης Παπαδημήτρης, Εγκυκλοπαίδεια (υποσ. 16), τ. 2ος, 74-7˙ R. Katsiaounis, Labour, Society and Politics in Cyprus During the Second Half of the Nineteenth Century, Λευκωσία 1996, 241˙ Π. Παπαπολυβίου, «Κύπρος 1878-1909. Η πρώτη περίοδος της Βρετανικής αποικιοκρατίας», Ιστορία του νέου ελληνισμού 1770-2000, τ. 5ος, Αθήνα 2004, 293.

Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα προνόμια (βεράτια) της Εκκλησίας της Κύπρου βλ. G. A. Dionyssiou, «Some privileges of the Church of Cyprus under Ottoman Rule», EKEE, 1992 (19) 327-334˙ L. E. Lawrence, The British Administration of Cyprus, 1878-1914, αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο του Wisconsin, 223-4.

19. Arnold, Cyprus Challenge (υποσ. 27), 35-6˙ Luke, Cyprus (υποσ. 17), 176-7˙ I. D. Stefanidis, Isle of Discord: Nationalism, Imperialism and the Making of the Cyprus Problem, London 1999, 229-30.

20. Georghallides, History (υποσ. 5) 58.

21. Αναγνωστοπούλου, Εκκλησία (υποσ. 17) 200-1˙ Σ. Παπαγεωργίου, Η πρώτη περίοδος της «Αγγλοκρατίας» στην Κύπρο (1878-1914): Πολιτικός εκσυγχρονισμός και κοινωνικές αδράνειες, Λευκωσία 1996, 251-2.

22. Αναφορά στον Orr, Cyprus (υποσ. 12), 69.

23. Georghallides, History (υποσ. 5), 61˙ Ζαννέτος, Ιστορία (υποσ. 25), τ. 2ος, 91.

24. Hill, «Ottoman province» (υποσ. 14), τ. 4ος, 575˙ Ν. Χριστοδούλου, Το Αρχιεπισκοπικό Ζήτημα της Κύπρου κατά τα έτη 1900-1911, Λευκωσία 1999, 15.

25. Β. Εγγλεζάκης, Είκοσι μελέται διά την Εκκλησίαν Κύπρου (4ος έως 20ος αιών), Αθήνα 1996, 580˙ Παπαδημήτρης, Εγκυκλοπαίδεια (υποσ. 16), τ. 2ος, 7˙ Ζαννέτος, Ιστορία (υποσ. 25), τ. 2ος, , 168-73.

26. Georghallides, History (υποσ. 5), 59.

27. Αναφορά στο σύγγραμμα Georghallides, History (υποσ. 5), 59.

28. Hatzivassiliou, The Cyprus Question (υποσ. 13), 12-3˙ Γεωργής, Αγγλοκρατία (υποσ. 2), 39-40.

29. Hill, «Ottoman province» (υποσ. 14), τ. 4ος, 576˙ Παπαδημήτρης, Εγκυκλοπαίδεια (υποσ. 16), τ. 1ος, 386˙ W. H. Dixon, British Cyprus, London 1879, 161-2.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 1 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

image23333333

Σήμερα γιορτάζονται:

1) Η αγία Μαρία η Αιγύπτια. Καταγόταν από την Αίγυπτο. Κατά την παιδι­κή ηλικία της επί 17 χρόνια έζησε βίον ακόλαστον. Έπειτα ασκήθηκε στην α­ρετή και την προσευχή. Η αιτία η οποία έκαμε αυτήν να μεταβληθή και να μετανοήση είναι η προσκυνησίς της εις τον ζωοποιόν Σταυρόν εντός του ναού της αγίας Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα. Από την ημέρα εκείνη κατά την ο­ποίαν είδε τον Σταυρόν, έδωκεν σ' αυτόν την υπόσχεσιν, ότι θα γίνη σώφρων και θα αφοσιωθή στο Θεό. Δια τούτο πήγε στην έρημον πλησίον του Ιορδανού ποταμού, οπου έζησε 40 χρόνια, χωρίς να ίδη άνθρωπον, μόνον δε τον Θεό είχε θεατή της. Εκεί αγωνίσθηκε και απέκτησε ζωήν Αγγελική και υπεράνθρω-πον και έτσι εξεδήμησε προς Κύριον.

2) Ο άγιος ομολογητής Μακάριος (κατά κόσμον Χριστόφορος). Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και χρημάτισε ηγούμενος της Μονής Πελεκητής, στην Προποντίδα. Έζησε κατά την εποχήν της Εικονομαχίας και υπέστη πολλά βά­σανα από τους εικονομάχους αυτοκράτοτες. Τέλος εξορίσθει σε ερημονήσι ό­που και εξεδήμησε εις Κύριον.

Εθνικά γεγονότα: Σαν σήμερα το 1821 κατόπιν διαταγής του Σουλτάνου γίνο­νται σφαγές των Ελλήνων Χριστιανών σε όλη την Τουρκία. Ο οπλαρχηγός Μούσγος υψώνει την σημαίαν της επαναστάσεως στη Θήβα.

Το 1822 οι κάτοικοι της Χίου εξανδραποδίζονται υπό του Καρά Αλή.

Το 1822 οι Έλληνες επαναστάται της Ναούσης μάχονται ηρωικά εναντίον των Τούρκων οι οποίοι πολιορκούν την πόλη. Ο Νικηταράς στην Στυλίδα δίδει μάχη εναντίον των Τούρκων και νικά αυτούς.

Το 1919 το ελληνικόν εκστρατευτικόν σώμα στην Ουκρανία συμπτύσσεται κατόπιν εντόνου πιέσεως των μπολσεβίκων.

Το 1920 στο μέτωπο της Μικράς Ασίας επικράτησε σχετική ηρεμία.

Το 1921 ο τουρκικός στρατός κατόπιν των αποτυχιών του εις την μάχην Τουμλού Μπουνάρ συνεπτύχθει στις γραμμές που απείχαν 2000-5000 μέτρα από τις ελληνικές γραμμές.

Το 1922 σε ολόκληρο το μέτωπον γινόταν δράσις πυροβολικού και περιπό­λων.

Το 1941 στο μέτωπον της Αλβανίας οι Ελληνικές δυνάμεις αναλαμβάνουν πρωτοβουλίαν και επιτίθενται σφοδρώς εναντίον των Ιταλών εις τον τομέα Μπούμπεσι Τρεμπεσίνας.

Το 1947 αποθνήσκει ο βασιλεύς της Ελλάδος Γεώργιος ο Β', ο οποίος υ­πήρξε σώφρων συνταγματικός Βασιλεύς.

Ενισχυσε Και συ Το Εργο

Της Ιερας Αρχιεπισκοπης Αθηνων

Μεσω Της -Ate Bank -

clip_image00143333333333

Η ως άνω διαφήμιση της Ι.Α.Α.

αναρτάται δωρεάν από το Ιστολόγιό μας.