23 Απριλίου, 2011

«Και παθόντα και ταφέντα και Αναστάντα»

clip_image0024« καί γάρ τό Πάσχα ημών,

υπέρ ημών ετύθη Χριστός » (Α’ Κορινθ. ε’,7)

11

 α) Ό Χριστός άπέθανεν επί του Σταυρού.

«Και παθόντα και ταφέντα». Ομολογούμε με τή φράση αυτή ότι ό Χριστός έπαθε και απέθανε επί του Σταυρού και ύστερα ετάφη. Ή ταφή του Χριστού είναι απόδειξη του θανάτου του. Έάν δεν απέθνησκε δεν θά εθάπτετο. Και έχει σημασία αυτό, γιατί υπήρξαν μερικοί αρνητές πού ισχυρίσθηκαν ότι ό Κύριος δεν απέθανεν επί του Σταυρού, αλλά έπαθε νεκροφάνεια και εξύπνησε αργότερα μέσα στό μνήμα και εμφανίσθηκε σάν αναστάς.

Ωστόσο, αύτή ή υπόθεση δεν ευσταθεί επειδή ή ταφή του Κυρίου είναι βεβαιωμένη, αλλά και ό θάνατός του βεβαιωμένος. Τόν εβεβαίωσε ό έκατόνταρχος, ειδικός επί των θανατικών εκτελέσεων ρωμαίος αξιωματικός. Κανένας από τούς συγχρόνους του Χριστού εχθρούς του δέν εσκέφθη νά αμφισβητήσει τόν θάνατο του και τήν ταφή του. Και όταν έμαθαν τήν πληροφορία γιά τήν ανάστασή του εσκέφθησαν νά πουν ότι οί μαθητές του τόν έκλεψαν από τον τάφο και είπαν ότι αναστήθηκε.

β) Ετάφη και κατήλθε στόν Άδη.

Σύμφωνα με τή διδασκαλία της Εκκλησίας ό Κύριος όταν παρέδωσε τό πνεύμα, αποκαθηλώθηκε και τό σώμα του ετάφη. Ή περιγραφή της ταφής γίνεται με λεπτομέρειες γνωστή από τούς Ευαγγελιστές. Αυτοί μας πληροφορούν γιά τόν Ιωσήφ και τόν Νικόδημο, πού έλαβαν τό νεκρό και άψυχο σώμα καΐ τό ενταφίασαν «ώς έστιν έθος τοίς Ίουδαίοις ενταφιάζειν» δηλ. τηρώντας τή διαδικασία της ταφής πού ακολουθούσαν οί Ιουδαίοι της εποχής εκείνης. Αυτό σημαίνει ότι ό Κύριος τυλίχθηκε σε φασκιές, όπως τά μωρά παιδιά, αλείφθηκε με μύρα «ωσεί λίτρας έκατόν» και τό κεφάλι του τυλίχθηκε με τό σουδάριο. Έτσι ενταφιάσθηκε. Και λέγουν οί ειδικοί πώς, και άν ακόμη δεν είχε πεθάνει επί του Σταυρού, αλλά είχε πάθει νεκροφάνεια - όπως ισχυρίζονται μερικοί - θά απέθνησκε από τήν ασφυξία μέσα στόν τάφο εξ αιτίας τών βαρειών αρωμάτων και της πνιγηρής ατμόσφαιρας.

Πέραν όμως από τά φυσικά αυτά γεγονότα, μεγαλύτερη σημασία έχει γιά τήν πίστη μας τό χρονικό διάστημα πού τό σώμα του Κυρίου έμεινε στον τάφο. Τί συνέβη στή διάρκεια αυτού του διαστήματος; Μέσα στόν τάφο παρέμεινε τό χωρίς ψυχή νεκρό σώμα του Κυρίου, χωρίς βέβαια νά υποστεί τήν παραμικρή φθορά από τόν θάνατο. «Τάφου δε διαφοράν ούκ είδε τό άχραντον σώμα του Λυτρωτού τών ψυχών ήμών» ψάλλει ή Εκκλησία μας. Και πώς ήταν δυνατόν νά γίνει διαφορετικά, πώς ήταν δυνατόν «κρατείσθαι ύπό της φθοράς τόν αρχηγόν της ζωης» διερωτάται και ό Μ. Βασίλειος.

Ναί, με τόν θάνατον του Χριστού εχωρίσθη ή ψυχή από τό σώμα. Και τό μεν σώμα ετέθη στό μνήμα, αλλά δεν ύπέστη την φθοράν του θανάτου. Ό Κύριος έμεινε μέσα στό μνήμα σάν νά κοιμάται. «Σαρκί ύπνώσας ώς θνητός ό βασιλεύς και Κύριος» και «Χριστός δε διαφθοράς εδείχθη αλλότριος». Ή ψυχή του όμως «τεθεωμένη» κατήλθε στόν "Αδη, στό νοητό τόπον της κολάσεως, όπου ήσαν συγκεντρωμένες οί ψυχές όλων τών απ’ αιώνος κεκοιμημένων ανθρώπων, γιά τούς όποίους δεν υπήρχε καμμία μέχρι τότε δυνατότητα σωτηρίας, τό Μ. Σάββατον τό «ύπερευλογημένον».Τό ότι ό Κύριος κατήλθε στόν άδη και εκήρυξε τό λέγει ό Άπ. Πέτρος:

Ό Χριστός «θανατωθείς μέν σαρκί, ζωοποιηθείς δε πνεύματι εν ω και τοίς εν φυλακή πνεύμασι πορευθείς εκήρυξε» Α' Πέτρ. γ', 18-19. Και ό 'Απ. Παύλος τονίζει γιά τόν Χριστόν ότι «κατέβη εις τά κατώτατα μέρη της γης» Έφεσ. δ'. Τήν ίδια αλήθεια συναντούμε και στήν Π. Διαθήκη. Στους Ψαλμούς π.χ. είναι γραμμένο: «Συνέτριψε πύλας χαλκάς και μοχλούς σιδηρούς συνέθλασε» Ψαλμ. ρστ' 16 και στον Ίώβ: «Ανοίγονταί δέ σοι φόβω πύλαι θανάτου, πυλωροί δέ άδου ίδόντες σε έπτηξαν» Ίώβ λη' 17.

Γι' αυτό ό M. Βασίλειος συνοψίζοντας αυτή τή διδασκαλία λέγει τά έξης στήν εύχή της Λειτουργίας του: «Και κατελθών διά του σταυρού εις τόν άδην, ίνα πληρώση εν έαυτώ τά πάντα, έλυσε τάς όδύνας του θανάτου. Και όδοποιήσας πάση σαρκί τήν εκ νεκρών άνάστασιν, εγένετο άπαρχή τών κεκοιμημένων, πρωτότοκος εκ τών νεκρών...». Τό πρωί του M. Σαββάτου ψάλλει ή Εκκλησία μας: «Σήμερον ό άδης στένων βοά, κατελύθη μου ή εξουσία». Πράγματι, ό διάβολος εδέχθη τόν Χριστόν στόν άδη σάν ένα κοινό θνητό, και απεδείχθη ότι αύτός διέλυσε τόν άδη.

Συνέτριψε τήν δύναμή του και άνήρπασε πρός τήν ζωή τόν κόσμο τών πνευμάτων πού έκρατούντο άπό τόν διάβολο στή φθορά. Νά πώς τό εκφράζει αυτό παραστατικά ό υμνογράφος του M. Σαββάτου: «Σύ κραταιέ, τεθείς εν τάφω, ζωαρχικη παλάμη τά του θανάτου κλείθρα διεσπάραξας και εκήρυξας τοίς άπ' αιώνος νεκροίς καθεύδουσι λύτρωσιν άψευδή». Και πάλιν αλλού: «Τέτρωται άδης εν τη καρδία δεξάμενος ός υπνούντα τον δημιουργόν».

γ) Διδαχή άπό τήν ορθόδοξη εικονογραφία.

"Αν προσέξουμε τή βυζαντινή εικόνα της Άναστάσεως θά παρατηρήσουμε όλες τις λεπτομέρειες της εις άδου καθόδου του Χριστού. Γιατι ή ορθόδοξη άπεικόνιση της Αναστάσεως δεν έχει τίποτε τό κοινό μέ τά φραγκολεβαντίνικα κατασκευάσματα πού παριστάνονν ένα μνήμα μέ ένα άγγελο νά κάθεται εκεί κοντά και ένα ρομαντικό Χριστό νά ξεπετάγεται μέσ' άπ' αύτό και μέ μιά σημαία νά κατενθύνεται στόν ούρανό σάν νά κάνει άλμα εις ύψος.  Γιά τήν ορθόδοξη κατανυκτική αγιογραφία ή 'Ανάσταση σημαίνεται μέ τήν κάθοδο του Χριστού στόν "Αδη. "Ετσι εικονίζεται ό Χριστός μέ λεύκα ενδύματα στό κέντρο μέσα σέ «δόξα» δηλ. σέ ένα ωοειδές περίγραμμα πού εκπέμπει άκτίνες φωτός.

Πατά επάνω στις πύλες του άδου πού έχουν εξαρθρωθεί ενώ δεξιά και άριστερά κοίτονται κλειδιά, μοχλοί, σίδερα και άλλα σύνεργα βασανιστηρίων και φυλακών, όλα δείγμα του ότι ό νικητής Χριστός «πύλας άδου συνέτριψε» και «μοχλούς αιωνίους σννέθλασε». Ό Χριστός είναι εύθύς μετά τόν θάνατό του «ό βασιλεύς της δόξης», είναι ό νικητής του θανάτου και του άδου και κατεβαίνει στην κόλαση, στόν άδη, εκεί καταλύει τήν εξουσία του διαβόλου και σνντρίβει τά δεσμά μέ τά όποία εκρατούντο επί αιώνες φυλακισμένες οί ψυχές τών άνθρώπων.

Κηρύττει σ' αύτές τή διδασκαλία του και καλεί όλο τόν κόσμο τών νεκρών νά πιστεύσει, άνεγείρων έτσι άπό μιά μόνιμη πτώση όλο τό άνθρώπινο γένος. Γι' αυτό και στήν εικόνα αυτή, ό Χριστός σκύβει ελαφρά και πιάνει μέ τό δεξί και τό άριστερό του χέρι τόν Αδάμ και τήν Εύα ως εκπροσώπους του γένους μας, ανασηκώνοντάς τους από τή φθορά του θανάτου και καλώντας τους στήν αιωνιότητα. "Ετσι, ό Χριστός μέ τό θάνατο τον, μεταβάλλεται σέ «νεκρόν ζωαρχικώτατον και πανσθενουργόν» δηλ. παντοδύναμον πού σώζει όλο τό άνθρώπινο γένος, νεκρούς και ζωντανούς.

«Και παθόντα και ταφέντα» μάς λέει τό «Σύμβολό» μας. Και εμείς ομολογούμε έτσι τόν Χριστόν μας επί του Σταυρού και αφού πέθανε, ετάφη και μέχρι τήν 'Ανάστασή του κατήλθε στόν άδη και εκήρυξε στούς νεκρούς. Ποιοί και πόσοι εσώθησαν πιστεύσαντες δέν είναι γνωστό, ούτε και ενδιαφέρει. Θά ήταν σχολαστικό τό νά αναζητούμε τέτοιου είδους βεβαιότητες. Οί δίκαιοι άνθρωποι πού εύηρέστησαν στό Θεό και οί μέ άγαθή διάθεση εκ τών της Π. Διαθήκης άσφαλώς εύλογήθησαν γιά νά πιστεύσουν και νά σωθούν. Ό Χριστός ονομάζεται «πρωτότοκος τών νεκρών εκ κοιλίας άδου ερρύσατο ήμάς».

Πρώτοι λοιπόν οί νεκροι του άδου εδέχθησαν τό μήνυμα της σωτηρίας και εκλήθησαν στή λύτρωση. Ύστερα και οί ζώντες διά μέσου τών αιώνων. Σημασία έχει εάν τό κήρυγμα της σωτηρίας άκούεται σήμερα άπό όλους μας, σέ μιά εποχή όπου οί άνθρωποι έγιναν άλαζόνες και εγωιστές. Πάντοτε, όμως, θά μάς χρειάζεται νά ακούμε τον σωτήριο λόγο του Θεού, γιατί πάντοτε θά έχουμε άνάγκη τή σωτηρία πού έφερε μέ τό θάνατο και τήν άνάστασή του ό Χριστός!

Αγαπητοί επισκέπται του Ιστολογίου.

Η βίωση του σταυρώσιμου και αναστάσιμου Πάσχα, είναι το κέντρο της ζωής κάθε χριστιανού και ολόκληρης της χριστιανικής κοινότητος.

Με αυτές τις σκέψεις λοιπόν εγκάρδια σας εύχομαι όπως ο παθών υπέρ ημών και αναστάς εν δόξη τριήμερος Χριστός ημών, οδηγεί τα βήματά σας στην κοινή μετ’ Αυτού συμπόρευση, συσταύρωση, συνταφή και συνανάσταση και να σας χαρίζει σωματική και ψυχική υγεία.

xr 

ΠΑΣΧΑ  2 0 1 1

Δεν υπάρχουν σχόλια: