03 Απριλίου, 2011

Δ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

 image

Περί ορκωμοσίας

Ό Απόστολος Παύλος σήμερα αναφέρεται στή διαβεβαίωση πού έδωσε ό Θεός στόν Αβραάμ ότι θά τόν ευλογήσει καί άπό τό σπέρμα του θά ευλογηθούν όλα τά έθνη, εννοώντας τήν εκ τής γενεάς του καταγωγή του Σωτήρος Χριστού.

Ή διαβεβαίωση σφραγίσθηκε μέ τόν όρκο του Θεού στόν εαυτό του. Ή ένορκη αυτή διαβεβαίωση δόθηκε άπό τό Θεό στόν Αβραάμ, γιατί εκείνος υπάκουσε απολύτως στους λόγους του Θεού, ώστε νά δεχθεί νά θυσιάσει καί αυτόν τόν υίό του. Βέβαια ό Αβραάμ, ύστερα άπό τήν ολοκληρωμένη πίστη του, τήν οποία επέδειξε πρός τό Θεό, δέν είχε ανάγκη μιας τέτοιας διαβεβαιώσεως. Δόθηκε γιά νά μείνει κειμήλιο καί αιώνιος έπαινος γιά τήν αξία τής πίστεως.

Οί άνθρωποι, όμως, επειδή δέν υπάρχει άπό αυτούς άλλο ανώτερο όν, ορκίζονται στό Θεό. Επειδή ό Απ. Παύλος σήμερα θίγει τό θέμα του όρκου, νομίζουμε ότι μάς δίδεται ή ευκαιρία νά ασχοληθούμε μέ τό ακανθώδες αυτό θέμα. Ό Δεκάλογος του Μωϋσέως λέει: «Ου λήψει τό όνομα Κυρίου του Θεού σου έπί ματαίω». Ό Μωσαϊκός Νόμος απαγόρευε τήν ορκωμοσία γιά μάταια καί ευτελή πράγματα.

Μία τέτοια ορκωμοσία έδειχνε άνευλάβεια καί ασέβεια πρός τή μεγαλειότητα του Θεού. Επέτρεπε τόν όρκο γιά σοβαρά πράγματα καί τότε ήταν «πέρας πάσης άνηλογίας». Ό όρκος αυτός έδειχνε καί δείχνει ευλάβεια καί πίστη στό Θεό, ό όποιος επικαλείται ώς μάρτυρας στίς σχέσεις τών ανθρώπων. Ό Θεός γνωρίζει τά πάντα, τά κρυπτά τών καρδιών μας καί αυτός μόνο μπορεί νά τιμωρήσει τόν ψεύτη καί τόν απατεώνα. Ύπό αυτή τήν έποψη ό όρκος είναι πράξη υψηλή, σπουδαία, ίερή.

Ό Ιησούς Χριστός στήν έπί του Όρους ομιλία του απαγόρευσε εντελώς τόν όρκο. «Έγώ δέ λέγω υμίν μή όμόσαι όλως... έστω δέ ό λόγος υμών ναί ναί καί ού ού». Υπάρχει άραγε αντίφαση μεταξύ του Μωσαϊκού Νόμου καί τής διδασκαλίας του Ιησού Χριστού; Όχι. Ό αυτός Θεός έδωσε καί τούς δύο νόμους καί δέν είναι δυνατόν ό Θεός νά αντιφάσκει. Ό Μωσαϊκός όμως Νόμος αναφερόταν πρός τούς Εβραίους, οί όποιοι ήσαν σκληροί καί άνατεθρεμμένοι μέ δεισιδαιμονίες, ζώντας ανάμεσα σέ ειδωλολατρικούς λαούς.

Ό σκοπός του Μωσαϊκού Νόμου ήταν νά συγκρατήσει τούς Εβραίους στην πίστη πρός ένα αληθινό Θεό καί αυτή ή πίστη θά αποτελούσε τό υπόβαθρο τής χριστιανικής διδασκαλίας. Ό Μωσαϊκός Νόμος, κατά τήν έκφραση του Απ. Παύλου, υπήρξε «παιδαγωγός εις Χριστόν». Ό Ιησούς Χριστός συμπλήρωσε τό Μωσαϊκό Νόμο καί απεκάλυψε πλήρη τήν αλήθεια περί του Θεού καί τής ανθρώπινης ζωής. Ό Ιησούς Χριστός ήλθε νά κηρύξει τή Βασιλεία του Θεού.

Βασιλεία του Θεού έπί τής γής σημαίνει τήν επικράτηση θείας τάξεως έπί τής γής, όπως επικρατεί στόν ουρανό, όπου οί άγγελοι πράττουν πάντοτε τό θείο θέλημα, δοξάζουν καί λατρεύουν τό Θεό. Βασιλεία του Θεού έπί τής γής σημαίνει τήν ιδεώδη ζωή τών ατόμων καί τών κοινωνιών εν αγάπη, έν ειρήνη, έν δικαιοσύνη, έν άληθεία, μέ τέτοια αγιότητα, ώστε καί ή λέξη ακόμη κακία νά λείπει άπό τό στόμα τών ανθρώπων.

Αυτή τή θεία τάξη στήν οποία προορίζονται νά ζουν οί άνθρωποι, ανέτρεψε ή αμαρτία. Ακριβώς ό Κύριος ήλθε νά μάς ελευθερώσει άπό τά δεσμά τής αμαρτίας. Μέσα στήν ιδεώδη κοινωνία πού ήλθε ό Χριστός νά δημιουργήσει, δέν έχει θέση ή δυσπιστία. Όφείλουμε νά είμεθα μεταξύ μας ειλικρινείς καί ό λόγος μας νά είναι ναί πραγματικό ή όχι πάλι πραγματικό. Εφόσον αυτή ή ειλικρίνεια επικρατεί στίς σχέσεις μας, ό όρκος δέν είναι απαραίτητος.Μπορεί νά υποβληθεί τό ερώτημα.

Νά μήν όρκιζόμεθα; Έάν είμεθα τέλειοι Χριστιανοί, πολίτες τής Βασιλείας του Θεού, ό όρκος δέν έχει θέση στίς διανθρώπινες σχέσεις μας. Έάν επιστρέψουμε στήν αγιότητα τών πρώτων Χριστιανών, όπου τά πάντα απέρρεαν άπό τήν αγάπη, τότε ό Θεός μαρτυρείται μέ τά καλά μας έργα. Δυστυχώς σιγά - σιγά ό πρώτος ενθουσιασμός τών Χριστιανών έσβησε καί στους κόλπους τής Εκκλησίας εισήλθαν καί εισέρχονται άνθρωποι όχι έκ χριστιανικής πεποιθήσεως, άλλά άπό ιδιοτέλεια, άπό συνήθεια.

Τά ήθη κατέπεσαν καί καταπίπτουν. Πολλοί είναι Χριστιανοί κατά παράδοση. Μπορούσε νά συνέβαινε καί τό αντίθετο καί τό πράγμα νά μή τούς στενοχωρούσε. Ή Βασιλεία του Θεού έγινε σκοπός, όχι όμως πραγματικότητα. Εφόσον έχουμε Χριστιανούς μόνο κατ' όνομα, ή Εκκλησία κατ' οικονομία επέτρεψε τόν όρκο. Ό όρκος αυτός σκοπόν έχει νά εμποδίσει τήν αδικία τών δολερών καί ψευδών ανθρώπων. Οί εξηγητές τών ίερών κανόνων αποφαίνονται:«Ουχί πάς όρκος, έννομος τε καί παράνομος, κεκωλυμένος εστίν άλλ' ό παράνομος καί απαίδευτος».

Αν λοιπόν ό όρκος επιτρέπεται άπό τήν Εκκλησία κατ' οικονομία, όσες φορές οί ανάγκες επιβάλλουν, νά χρησιμοποιείται μέ πολλή φειδώ καί προσοχή. Άλλοίμονο σέ κείνους πού μέ επιπολαιότητα πολιορκούν, επιορκούν ή ψευδορκούν, χρησιμοποιώντας τόν όρκο ώς μέσο, γιά νά αδικήσουν τούς συνανθρώπους τους, μάλιστα στά δικαστήρια. Ό Προφήτης Ζαχαρίας αποφαίνεται ότι έπί τών κεφαλών τών επίορκων καί ψευδόρκων επικρέμαται δρέπανο, τό όποιο «έφαπλούται καί εις πάντα τόν οίκον αυτών». Τό δρέπανο κατά τόν αυτό Προφήτη, είναι ή κατάρα του Θεού.

Καί ενας πού χρησιμοποιεί τόν όρκο, γιά νά αδικήσει τό συνάνθρωπο του, μή σεβόμενος τό όνομα του Θεού, είναι ικανός καί εγκλήματα νά διαπράξει. Αυτή είναι ή θέση τής Εκκλησίας γιά τόν όρκο. Στους τέλειους Χριστιανούς ουδεμία ανάγκη παρίσταται νά ομνύουν. Επειδή ή τελειότητα δέν είναι απόλυτη, ή Εκκλησία κατ' οικονομία επιτρέπει τόν όρκο σέ όλως εξαιρετικές περιπτώσεις. Μετά πολλής προσοχής άς τόν χρησιμοποιούμε, αποφεύγοντας τήν ψευδορκία καί τήν έπιορκία.

Ή πορεία τής ζωής μας νά αποβλέπει στήν ηθική τελειότητα, ώστε «μηδενί μηδέν όφείλοντες, ειμή τό αγαπάν αλλήλους». Ή αγάπη είναι ό σύνδεσμος τής ηθικής τελειότητας μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: