ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΡΙΩΔΙΟΥ

Η Εκκλησία είναι θείο παιδαγωγικό καθίδρυμα. Είναι σχολείο του Χριστού που αποβλέπει με τα παιδαγωγικά μέσα της λατρείας, με το λειτουργικό της κήρυγμα και ευρύτερα με την όλη διδασκαλία της να μορφώνει τον πιστό στο μέτρο του Ιησού Χριστού. «Εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού» (Εφεσ. 4, 13). Το έργο της, η διακονία της, είναι πρώτα πνευματική και έπειτα κοινωνική. Οι χριστιανικές συνάξεις είχαν κύριο σκοπό τη λατρεία, την ακολουθούσα διδαχή και τέλος τη λογία για το κοινωνικό έργο.

Ολόκληρο το διακονικό έργο της Εκκλησίας συνδέεται με τη λειτουργική ζωή. Και η Εκκλησία έδωσε κεφαλαιώδη σημασία στη λατρεία για μια συμμετοχή των μελών της στη λατρευτική ζωή. Οι λειτουργικοί τύποι και ο υμνολογικός πλούτος μαρτυρούν το ζωηρό ενδιαφέρον για μια ζωντανή λατρευτική ζωή. Βέβαια και σήμερα η Εκκλησία οφείλει να δίδει την δέουσα προτεραιότητα να διατηρεί η λατρεία μας την αρχαία άνθησή της, την ικμάδα και ζωτικότητα, ώστε η όλη επιμελής οργάνωσή της να διεγείρει το ενδιαφέρον των πιστών, μάλιστα των νέων. Η λατρεία όσο υψηλότερη καθίσταται και όσο επιμελέστερα διοργανώνεται, τόσο η πίστη του λαού ενισχύεται και καθίσταται καρποφόρα στη χριστιανική ζωή.

Η θεία μυσταγωγία δεν είναι ένα συμβατικό θέαμα και άκουσμα, το οποίο δολοφονείται προ της ημιμαθείας των εκτελεστών , αλλά με την όλη ευταξία, την αρμονία της μουσικής και της εμμελούς και ορθοφωνητικής απαγγελίας διεγείρει και καλλιεργεί το θρησκευτικό συναίσθημα. Η Εκκλησία ως παιδαγωγούν σχολείο προετοιμάζει τα μέλη της για την κατανόηση και βίωση των υψηλών νοημάτων μεγάλων εορταστικών εκδηλώσεων του εκκλησιαστικού έτους.

Κέντρο του εκκλησιαστικού έτους είναι το Πάσχα και η Εκκλησία, μάλιστα η Εκκλησία κατ΄ Ανατολάς, είναι Εκκλησία της Αναστάσεως. Η εορτή της Αναστάσεως είναι η εορτή των εορτών, το κορύφωμα όλων των εκκλησιαστικών εορτών. Και όπως η διδασκαλία στο σχολείο αρχίζει από τα απλούστερα και προχωρεί στα συνθετώτερα, έτσι και η Εκκλησία, ως σχολείο Χριστού, αρχίζει από την εισαγωγική περίοδο του Τριωδίου, για να μας εισαγάγει στην κατεξοχήν πνευματική περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστής στην περίοδο της ανακαινίσεως του εσωτερικού μας κόσμου. Αρχίζει παιδαγωγικά η Εκκλησία με τις τέσσερις προφωνήσιμες Κυριακές του Τριωδίου. α) Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου. β) Κυριακή του Ασώτου. γ) Κυριακή της Απόκρεω και δ) Κυριακή της Τυρινής.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ

Υψηλά τα διδάγματα αυτής της παραβολής. Η υπεροψία, η αλαζονεία, η αυθάδεια, ο εγωϊσμός, είναι κακίες που όχι μόνο ζημιώνουν πνευματικά τον άνθρωπο, αλλά προκαλούν αναστατώσεις και συγκρούσεις στο κοινωνικό περιβάλλον. Οι «αρετές» του εγωϊστή ανθρώπου πότε δεν μπορούν να έχουν αξία και αποβαίνουν «κύμβαλα αλαλάζοντα». Ο Χριστιανισμός αναγνώρισε μοναδικό κίνητρο των έργων μας την αγάπη που εκφράζει αληθινή ανθρωπιά. Όταν κανείς αγαπά ειλικρινά και ανιδιοτελώς, τότε γνωρίζει τον αληθινό εσωτερικό του εαυτό και η αυτογνωσία οδηγεί σε γόνιμη αυτοκριτική που αναγεννά τον άνθρωπο. Την πνευματική του αναγέννηση επέτυχε ο ταπεινός Τελώνης, την κατάκριση του δικαιοκρίτου Χριστού ο αλαζόνας Φαρισαίος.

(Την επόμενη Κυριακή η συνέχεια, Κυριακή του Ασώτου)

Κείμενο του Μακαριωτάτου Αρχιεπίσκοπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου

Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από την εκλογή του ο Μακαριώτατος παραχώρησε κατά παράκλησιν της εφημερίδος ο Κόσμος του Επενδυτή την παρακάτω εκτενή δήλωση η οποία έχει ως εξής:

Πριν από ένα χρόνο, το Σεπτό Σώμα της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέλεξε την ελαχιστότητά μου στη θέση του Προκαθημένου της Ελλαδικής Εκκλησίας, έπειτα από την απρόσμενη εκδημία του μακαριστού Αρχιεπισκόπου κυρού Χριστοδούλου.

Ο Πανάγαθος Τριαδικός Θεός, θέλησε η εκλογή μου να γίνει σε δύσκολους καιρούς˙ σε μια εποχή που γύρω μας κυριαρχούν οι μεγαλόστομες διακηρύξεις και ο πληθωρισμός της κενολογίας, φαινόμενα τα οποία, κατά τη γνώμη μου, αντιμετωπίζονται μόνο με θυσίες σταυρικού ήθους, φωταγωγημένες από την αναστάσιμη ελπίδα, όπως είπα και στην ενθρονιστήρια ομιλία μου.

Πυξίδα της μέχρι τώρα πορείας μας είναι η συναίσθηση της ευθύνης μας απέναντι στον λαό του Θεού. Είναι γεγονός ότι σε αυτή την πορεία συναντήσαμε αρκετές και σοβαρές ελλείψεις και παραλήψεις που απετέλεσαν ικανά εμπόδια στην επαρκή αξιοποίηση των ευκαιριών για βελτίωση διαφόρων πτυχών της διακονίας μας και μερικές φορές οδήγησαν σε αποτυχίες.

Καθηκόντως, καταβάλαμε και καταβάλουμε έντονες προσπάθειες να καλύψουμε τις νόμιμες υποχρεώσεις της Εκκλησίας που βρήκαμε σε εκκρεμότητα. Συγχρόνως, όμως, αγωνιστήκαμε και αγωνιζόμαστε να διαμορφώσουμε θεσμικές προϋποθέσεις διοικητικής ανασυγκρότησης με σκοπό την υπέρβαση των προβλημάτων και την εκμετάλλευση των δυνατοτήτων που προσφέρονται για καλύτερη ανάπτυξη του ποιμαντικού και κοινωνικού έργου της Εκκλησίας.

Στην επιτυχή έκβαση αυτών των προσπαθειών μας έχει συμβάλει και η γόνιμη συνεργασία μας με την πολιτεία, και πιστεύω ότι η τακτοποίηση τέτοιων εκκρεμοτήτων βρίσκεται πολύ κοντά στο στάδιο της ολοκλήρωσης. Θεμελιώδης αρχή, που διέπει όλες αυτές τις προσπάθειες όπως έχω κατ΄ επανάληψη επισημάνει, είναι η υποχρέωσή μας ώστε τα έσοδα από την αξιοποίηση της περιουσίας της Εκκλησίας να υποστηρίζουν δραστηριότητες τέτοιες, ώστε τα οφέλη να επιστρέφουν άμεσα ή έμμεσα στον λαό, ο οποίος δεινώς δοκιμάζεται από πολλά, πολλώ δε εξαιτίας της διεθνούς οικονομικής κρίσης. Άλλωστε, οι βασικοί πόροι μας προέρχονται από τον λαό και πρέπει να γυρίζουν σε αυτόν.

Αυτά που λέω δεν είναι θεωρητικά. Ήδη παλαιότερα, αλλά και πριν από λίγες ημέρες, η Ιερά Σύνοδος ανακοίνωσε την έναρξη συγκεκριμένων εργασιών για την υλοποίηση μιας σειράς σημαντικών κοινωφελών έργων σε όλη τη χώρα που στοχεύουν στην ανακούφιση των συνανθρώπων μας. Σύντομα, θα υπάρξουν και περαιτέρω ανακοινώσεις για σειρά άλλων έργων που έχουν δρομολογηθεί. Οι δραστηριότητές μας θα κινηθούν σε δύο βασικούς άξονες.

Ο πρώτος είναι η επιμονή μας όλες οι αποφάσεις να λαμβάνονται πάντα στο πλαίσιο της συλλογικότητας, όπως αυτή εκφράζεται από το συνοδικό σύστημα της Εκκλησίας μας.

Ο δεύτερος είναι η ανασυγκρότηση τόσο του ποιμαντικού όσο και του κοινωνικού-προνοιακού μας έργου, με έμφαση στην επιμόρφωση των κληρικών μας και στην κατάρτιση των στελεχών μας για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων και αναγκών.

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και ο στόχος μας για το άνοιγμα προς την κοινωνία και ιδίως τους νέους, από τους οποίους θέλουμε αμεσότερη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων που τους αφορούν και γι΄ αυτό προχωράμε ήδη στη συγκρότηση ενός Κεντρικού Συμβουλίου Νεότητας. Και βέβαια, δεν πρέπει να διαφύγει της προσοχής μας η ευθύνη μας για την ανάδειξη του εκκλησιαστικού θησαυρού της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Όλα αυτά απαιτούν απτά και μακρόπνοα έργα και ευελπιστώ με τη βοήθεια του Θεού αυτά τα έργα που οραματιζόμαστε να υλοποιηθούν σύντομα.

Πηγή: ΚτΕ (7/2/2009)